Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \

0130-“Mashina v uskunalar» schoti 

D-t                                             K-t  

 

1010-“Xom-ashyo va Materialar»  

D-t                                           K-t  

01.12.2011 ga 

qoldiq -310000 

 

01.12.2011 ga 

qoldiq– 90000 

 

 1a) 80000 

Oborot–  

Oborot– 

Oborot80000 

Oborot– 

01.01.2012 ga 

qoldiq 31000 

 

01.01.2012 ga qoldiq 

170000 

 

 

2810-“Ombordagi tayyor mahsulotlar» 

schoti  

D-t                                             K-t  

 

5010-“Milliy valutadagi pul mablag‘lari»  

D-t                  schoti                 K-t  

01.12.2011 ga 

qoldiq -100000 

 

 

01.12.2011 ga qoldiq 

6000 

4) 5000 

 

Oborot –  

Oborot –  

 

Oborot5000 

Oborot –  

01.01.2006 ga 

qoldiq -100000 

 

 

01.01.2012 ga qoldiq–

11000 

 

 

5110-“Hisob-kitob schoti»  

D-t                                             K-t  

 

2010-“Asosiy ishlab chiqarish» schoti  

D-t                                             K-t  

01.12.2011ga 

qoldiq175000 

4) 5000 

5) 80000 

  01.12.2011 ga qoldiq 

–  

 

 

 

2) 47000 

3) 15510 

Oborot –  

Oborot – 85000 

  Oborot62510 

Oborot–  

01.01.2012 ga 

qoldiq –90000 

 

 

01.01.2012 ga 

qoldiq62510 

 

 

8300-“Ustav kapitali” schoti  

D-t                                              K-t  

 

01.12.2011 ga qoldiq46000 

 

Oborot – 

Oborot – 

 

01.01.2012 ga qoldiq 46000 

 

6010-“Mol yetkazib beruvchilar va 

 

6710-“Mehnat haqi bo‘yicha xodimlar 

---

 

 

pudratchilarga to‘lanadigan schotlar»  

D-t                                             K-t  

bilan hisob-kitoblar» schoti  

D-t                                            K-t  

5) 80000 

01.12.2011 ga qoldiq 

75000 

   

01.12.2011 ga 

qoldiq 94000 

 1) 80000 

 2) 47000 

Oborot – 80000 

Oborot 80000 

  Oborot –  

Oborot 47000 

 

01.01.2012 ga qoldiq  

75000 

   

01.01.2012 ga 

qoldiq 141000 

 

6520-“Davlatning maqsadli fondlariga  

to‘lovlar” schoti  

D-t                                           K-t  

 

6410- “Budjetga to‘lovlar bo‘yicha 

qarzdorlik» schoti  

D-t                                           K-t  

 

01.12.2011 ga 

qoldiq 

40000 

   

01.12.2011 ga qoldiq 

12000 

 3) 15510 

   

 

Oborot –  

Oborot15510 

  Oborot –  

Oborot –  

 

01.01.2012 ga 

qoldiq 

55510 

   

01.01.2012 ga qoldiq 

12000 

Hisoblab  chiqarilgan  yakuniy  qoldiqlarga  asosan  «Sharq»  fermer  xo‘jaligining  2012  yil  1 

yanvar holatiga balansini tuzamiz.  

«Sharq» fermer xo‘jaligining 2012 yil 1 yanvar holatiga balansi  

Aktiv 

Satr 

kodi  

Hisobot 

davri  

oxiriga  

Passiv 

Satr 

kodi  

Hisobot 

davri  

oxiriga  

1 

2 

3 

4 

5 

6 

Asosiy  vositalar  (mashina  va 

uskunalar)  

012  310 

Ustav kapitali 

410 

460 

Tovar-moddiy zaxiralar 

140  333 

Kreditor qarzdorlik  

601 

284 

Shu jumladan:  

 

 

Shu jumladan  

 

 

Xom-ashyo, 

Materiallar 

va 

boshqa 

shunga 

o‘xshash 

qiymatliklar  

150 

170 

Mol yetkazib beruvchilar 

va pudratchilarga 

qarzdorlik  

610 

75 

Tugallanmagan  ishlab  chiqarish 

xarajatlari  

160 

63 

Budjetga to‘lovlar 

bo‘yicha qarzdorlik  

680 

12 

Tayyor mahsulot  

170  100 

Davlatning maqsadli 

fondlariga to‘lovlari 

bo‘yicha qarzdorilk  

700 

56 

Kassadagi pul mablag‘lari  

330  11 

Hisob-kitob 

schotidagi 

pul 

mablag‘lari  

340  90 

Mehnat 

haqi 

bo‘yicha 

qarzdorlik  

720 

141 

Balans 

400 

744 

Balans 

780 

744 

Rahbar_________________Bosh buxgaltyer 

 

 

 _____________ 

 

 

 

 

 

 

Hisobot davri boshiga buxgalteriya balansi  

AКTIV 

PASSIV 

Aktiv schotlar  

(Schyotlar rejasining I va II qismidagi schotlar) 

Passiv schyotlar  

(Schotlar rejasining III va IV qismidagi schotlar)

 

 

Debet 

 

Kredit  

 

Debet  

 

Kredit  

---

 

 

Sintetik schyotlar deb xo‘jalik mablag‘lari, mablag‘larning manbalari va 

xo‘jalik  muomalalari  to‘g‘risidagi  umumlashgan  ma’lumotlarni  faqat  pul 

o‘lchovida hisobga oladigan schyotlarga aytiladi. 

 

 

 

 

 

 

3.5-rasm.Balans, schotlar va ikki yoqlama yozuv o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik 

Balans, schotlar va ikki yoqlama yozuv o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik 2.5-rasmda ko‘rsatilgan. 

3.7. Sintetik va analitik schotlar, ularning o‘zaro bog‘liqligi 

Buxgalteriya hisobida schotlar yordamida korxonalar mablag‘larining holati, shu mablag‘lar 

manbalari,  shuningdek,  mablag‘larning  xo‘jalik  jarayonlaridagi  harakatlari  tezkor  ravishda 

umumlashtirilib hisobga olib boriladi. Masalan, «Xom-ashyo va Materiallar» schotida xo‘jalikdagi 

jami  xom-ashyo  va  Materiallarning  harakati,  «Asosiy  ishlab  chiqarish»  schotida  hamma  turdagi 

xarajatlar  va  mahsulotlarning  harakati,  shuningdek,  «Mol  yetkazib  beruvchilar  va  pudratchilarga 

to‘lanadigan schotlar» schotida barcha mol yetkazib beruvchi va pudratchilar bilan olib boriladigan 

hisoblashuvlar va hokazolar umumlashtirilib aks ettiriladi. Lekin korxonalar mablag‘larni but holida 

saqlashni ta'minlash va samarali foydalanish ustidan nazorat o‘rnatish uchun, ularning har bir turi 

bo‘yicha batafsil ma’lumotlar ham bo‘lishi zarur. Chunki «Asosiy ishlab chiqarish» schotida umuman 

qilingan  xarajatlar  va  olingan  mahsulotlar  to‘g‘risidagi  ma’lumotlar  bilan  birga  ma'lum  vaqtga 

xarajatlarning har bir turi (masalan, ish haqi, urug‘lik, amortizatsiya va hokazolar), shu bilan birga 

ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning har bir turi bo‘yicha (paxta, don, sut, tuxum va hokazolar) 

xarajatlar summasi va turlari bo‘yicha tafsiloti bilan aniqlangan ko‘rsatkichlar ham bo‘lishi zarur. 

«Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan schotlar» schotida korxonaning ma'lum bir 

davrga mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga bo‘lgan qarz summasi ko‘rinib turishi bilan birga 

har bir mol yetkazib beruvchi va pudratchi bilan hisoblashuvlar to‘g‘risida ma’lumotlar ham bo‘lishi 

kyerak. 

Shunday  qilib,  deyarli  hamma  schotlarda  ham  umumiy  ko‘rsatkichlar  bilan  birga  tafsiloti 

aniqlangan ko‘rsatkichlar ham bo‘lishi zarur ekan. Shuning uchun ham buxgalteriya hisobida hisob 

obektlarini  umumlashtirib  hisobga  oladigan  (sintetik)  schotlar  bilan  birga  ularni  turlari  bo‘yicha 

alohida hisobga oladigan (analitik) schotlardan foydalanishga zarurat tug‘iladi.