Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \


 MAVZU. MOL YETKAZIB BERUVCHI VA PUDRATCHILAR, XARIDOR VA



Download 4,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet312/495
Sana31.12.2021
Hajmi4,92 Mb.
#272029
1   ...   308   309   310   311   312   313   314   315   ...   495
Bog'liq
ZOjLPwINQ2gRdjqUOx4OqsGUaFN6rWtkE5NjqZFA

13 MAVZU. MOL YETKAZIB BERUVCHI VA PUDRATCHILAR, XARIDOR VA 

BUYURTMACHILAR BILAN HISOB-KITOBLAR HISOBI 

 

13.1. Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar hisobi 

Mol yetkazib beruvchilar bilan ulardan sotib olingan tovar-moddiy zahiralari bo‘yicha va 

pudratchilar  bilan  ular  tomonidan  ko‘rsatilgan  xizmat  va  bajarilgan  ishlar  bo‘yicha  joriy 

majburiyatlar to‘g‘risidagi axborotlar quyidagi schyotlarda umumlashtiriladi:  

6010-«Mol yetkazib beruvchilar va pudratilarga to‘lanadigan schyotlar» schyoti 

6020-«Berilgan veksellar» schyoti 

6010-«Mol  yetkazib  beruvchilar  va  pudratilarga  to‘lanadigan  schyotlar»  schyotida  mol 

yetkazib beruvchilardan sotib olingan asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar, tovar-moddiy zahiralar. 

Pudratchilarning xo‘jalik uchun bajargan qurilish-montaj ishlari, asosiy vositalarni tahmirlash va 

texnik xizmati ko‘rsatish va hokazolar summasiga moddiy boyliklarni yoki xarajatlarni hisobga 

oladigan  tegishli  schyotlar  debeti  bilan  korrespondentsiyalangan  holda  kreditlanadi.  Qishloq 

xo‘jalik  korxonalarining  mol  yetkazib  beruvchilar  va  pudratchilarga  qarz  summalarini 

o‘tkazganda  6010-schyot  debetlanadi  va  pul  mablag‘lari  yoki  bank  kreditlari  schyotlari 

kreditlanadi.  




 

 

 



№  Operatsiya mazmuni 

Schyotlar 

korrespon-

dentsiyasi 

Debet  

Kredit 


Mol yetkazib beruvchilardan o‘rnatiladigan uskunalar olinganda  0710, 0720  6010 

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarning kapital qo‘yilmalar 



uchun  bajargan  ishlari  va  ko‘rsatgan  xizmatlari  uchun  taqdim 

etgan schyotlari to‘lashga qabl qilinganda  

0810-0890  6010 

Mol yetkazib beruvchilardan materivllar olinganda  



1010-1090  6010 

Mol yetkazib beruvchilardan o‘stiruvdagi va boquvdagi chorva 



mollari olinganda 

1110, 1120  6010 

Mol  yetkazib  beruvchilardan  har  xil  TMZ  olinganida  (1510 



schyot qo‘llanilganda) 

1510 


6010 

Mol  yetkazib  beruvchilardan  tovar-moddiy  zahiralar  sotib 



olinganida QQS summasini hisobga qabul qilish 

4410 


6010 

Korxona tomonidan mol yetkazib beruvchilar bajargan ishlar va 



xizmatlar olinganda (shu jumladan energiya, gaz, bug‘, suv) 

2010, 2310, 

2510, 2710, 

9420 


6010 

Brakni  tuzatish  va  kofalatli  tahmirlash  bo‘yicha  mol  yetkazib 



beruvchilarning xizmatlari 

2610 


6010 

Kelgusi  davr  xarajatlariga  taalluqli  ishlar  va  xizmatlar  mol 



yetkazib beruvchilardanolinganda  

3190 


6010 

10  Mol yetkazib beruvchilardan tovarlar olinganda  

2910*2990  6010 

11  Mahsulot, tovarlar, ish va xizmatlar realizatsiya qilinganida mol 

yetkazib  beruvchi  va  pudratchilarni  bajargan  ish  va  ko‘rsatgan 

xizmatlri  

9410 

6010 


12  Tabiiy ofatni tugatishda mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar 

xizmati 


9720 

6010 


13  Mol  yettkazib  beruvchilar  va  pudratchilarga  qarzlar  bankdani 

schyotlar to‘langanda.  

6010 

5110-5530 



14  Dahvo muddati o‘tgan kreditor qarz hisobdan o‘chirilganda  

6010 


9360 

 

Faktura  qilinmagan  mollar  uchun  (schyot-faktura  yoki  boshqa  hisoblashish  hujjatlari 



bo‘lmagan  taqdirda)  6010-schyot  kelmib  tushgan  mollarning  ulgurji  yoki  shartnomada  qiymati 

bo‘yicha kreditlanadi. 

Shuni  nazarda  tutish  kerak-ki,  mol  yetkazib  beruvchi  va  pudratchilar  bilan  ulardan 

olinadigan TMZ, ular bajaradigan xizmatlar va ishlar uchun olib boriladigan hisob-kitoblar barcha 

hollarda  taqdim  etilgan  schyotga  muvofiq  kamida  15%  oldin  to‘lov  (bo‘nak  o‘tkazish)  amalga 

oshirilishi lozim.  

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga tovar-moddiy zahiralarlar va boshqa aktivlarni 

yetkazib berishlari, hamda ish bajarish va xizmat ko‘rsatishlari uchun berilgan avanslar bo‘yicha 

hisob-kitoblar to‘g‘risidagi axborotlar quyidagi schyotlarda umumlashtiriladi:  

4310-«Tovar-moddiy  qiymatliklar  uchun  mol  yetkazib  beruvchilar  va  pudratchilarga 

berilgan bo‘naklar». 

4320-«Uzoq muddatli aktivlar uchun mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan 

bo‘naklar»  

4330-«Boshqa berilgan bo‘naklar». 

Berilgan  bo‘naklar  summalari,  hamda  tovar,  ish  va  xizmatlar  qisman  tayyor  bo‘lganida 

amalga oshirilgan to‘lovlar 4310-«Tovar-moddiy qiymatliklar uchun mol yetkazib beruvchilar va 

pudratchilarga berilgan bo‘naklar», 4320-«Uzoq muddatli aktivlar uchun mol yetkazib beruvchilar 

va pudratchilarga berilgan bo‘naklar» va 4330-«Boshqa berilgan bo‘naklar» schyotlarining debeti, 




 

bo‘yicha pul mablag‘larini oluvchi schyotlar (5110, 5210, 5510) bilan korrespondentsiyalangan 

holda aks ettiriladi.  

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga bo‘naklar mol yetkazib beruvchi va xo‘jalik 

yurituvchi sub’ekt o‘rtasida tuzilgan kontrakt yoki shartnomaga asosan beriladi. Ayrim hollarda 

ishlar  qisman  bajarilganligi  to‘g‘risidagi  dalolatnoma  bo‘lishi  mumkin.  Bunda  to‘lov 

topshiriqnomasida qisman to‘lov yoki oldin to‘lov foizi ko‘rsatiladi.  

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklarni hisobga oluvchi schyotlar 

bo‘yicha analitik hisob har bir debitor bo‘yicha alohida yuritiladi.  

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan avanslarni hisobga oluvchi schyotlar 

bo‘yicha schyotlar korrespondentsiyalaridan namunalar keltiramiz:  

 

 



№ 

Operatsiya mazmuni 

Schyotlar korrespon-

dentsiyasi 

Debet  

Kredit 


Qishloq  xo‘jalik  mahsulotlarini  tayyorlashga  naqd  pul  bilan 

bo‘nak berilganda  

4310 


5010 

Bankdagi schyotlardan bo‘naklar o‘tkazilganda  



4310-4330  5110-5530 

Olingan kreditlar va qarzlar hisobidan bo‘naklar o‘tkazilganda  



4310-4330  6810-6820 

7810-7820 

Kontrakt  buzilishi  munosabati  bilan  oldin  berilgan  avanslar 



qaytarilganda 

5010-5530  4310-4330 

Oldin  berilgan  avanslar  mol  yetkazib  beruvchilar  yoki 



pudratchilarga qarzni qoplashga hisobga o‘tkazilganda  

6010, 7010  4310-4330 

Mol yetkazib beruvchilarga berilib, dahvo muddati o‘tib ketgan 



bo‘naklar hisobdan o‘chirilganda  

9430 


4310-4330 

Berilgan  avanslar  summasining  uzoq  muddatli  qismidan 



tegishlisini joriy o‘tkazilganda  

4310-4330  0940 

 

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan olib boriladigan hisob-kitoblarning sintetik 



hisobi  esa  6-ASK  jurnal-orderda  yuritiladi.  6-ASK  jurnal-order  qo‘shimcha  varaqalardan 

foydalanib, choraklik, yarim yillik yoki bir yilga ochiladi. 

Mol yetkazib beruvchilardan olingan moddiy boyliklar, pudratchilardan qabul qilingan ish 

va  xizmatlar  bo‘yicha  muomalalar  6-ASK  jurnal-orderga  ilova  qilinadigan,  mol  yetkazib 

beruvchilar  va  pudratchilar  bilan  hisoblashuvlarga  oid  muomalalar  reestrida,  oy  davomida 

ro‘yxatga olib boriladi. Bu reestr har bir mol yetkazib beruvchi (pudratchi) uchun ochiladi. 

Oy  oxirida  6010-schyotning  6-a  reestrdagi  oborotlari  jamlanib,  har  bir  mol  yetkazib 

beruvchi  (pudratchi)  uchun  bittadan  qator  ajratilgan,  6-ASK  jurnal-orderga  o‘tkaziladi.  Shu 

sababli oyda bir marta sodir bo‘ladigan muomalalar reestrga  yozilmasdan, dastlabki hujjatlarga 

asosan bevosita 6-ASK jurnal-orderda hisobga olinadi.  

Har oy oxirida 6-ASK jurnal-orderda oborotlar va oy oxiriga qoldiqlar jamlab chiqiladi. 

So‘ngra  6-ASK  jurnal-orderning  jamlangan  oborotlari  boshqa  jurnal-orderlardagi 

korrespondentsiyalanuvchi  schyotlarning  oborotlari  bilan  taqqoslanib,  yozuvlar  to‘g‘riligi 

tasdiqlanadi. Shundan so‘ng 6010 schyotning bir oylik jami kredit oboroti Bosh daftarning 6010-

schyot ochilgan betidagi «Jami kredit oboroti» degan grafasiga o‘tkaziladi. So‘ngra debetlanuvchi 

schyotlar bo‘yicha ham yozib chiqiladi.  




 

6-ASK jurnal-orderga ilova 

«______________» fermer xo‘jaligi 

20-- yil mart oyiga mol yetkazib beruvchilar (pudratchilar) bilan hisoblashishlar bo‘yicha  

operatsiyalar reestri (ko‘chirma) 

 

Oy boshiga qoldiq 



6010 schyot kreditidan schyotlar debetiga 

 

Mol 



yetkazib 

beruvchi  (pudratchi) 

hujjati 

Summa, so‘m 

Aloqa 

qiluvchi 



schyot 

shifri 


Sotib  olish 

qiymati 


bo‘yicha 

Hisob 


bahosi 

bo‘yicha 

Hisob 

birligida 



o‘zgarish 

Hujjat 


Aloqa qiluvchi schyot 

shifri 


Debet 

Kredit 


Sana 

Nomer 


Sana 

Raqam


summa


si 

 



11098 

03.03 


970 

570 


63 





 

 



04.03 

980 


4300 



63 



 



 

04.03 


715 

810 


720 

90 


07 

14.03 


86 

810 


92 

 

 



13.03 

813 


3600 

3200 


400 

08 


21.03 

97 


3600 

90 


 

 

16.03 



845 

1575 


1400 

175 


12 

26.03 


112 

1575 


90 

 

 



28.03 

913 


1904 

1700 


204 

06 




 

 



Itogo  

 

12759 



7020 

869 


 

 

 



5985 



1905 

 

 



 

 

 



Bundan  tashqari,  mart  oyida 

fevral  oyida  sotib  olingan 

qiymatliklar uchun to‘landi 

1312 


55 

 

 



 

 

 



 

 

14655 



90 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Jami  



21952 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Jurnal-order № 6-ASK 

6010-«Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar to‘lanadigan schyotlar» schyoti krediti bo‘yicha 20-- y. (ko‘chirma) 



 

Hisobot davri uchun jurnal-orderdagi yozuvlar tugallangan. Rasshirovka mahlumotlari tekshirildi. Oborotlar summasi Bosh daftarda aks ettirildi. 

 

Jurnalni 



to‘ldirish tartibi 

ya

nv



ar

 

F



ev

ra



m

ar



A

pr

el



 

m

ay



 

iy

un



 

iy

ul



 

av

gu



st

 

se



nt

ya

br



 

ok

ty



ab

no



ya

br

 



de

ka

br



 

Y

ak



un

iy

 



ob

or

ot



la

Yozuvlarni  



05.02 

05.03 


06.04 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Oborotlarni 



Bosh 

daftarda 

aks ettirish 

06.02 


06.03 

07.04 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Imzolar: 

bajaruvchi  

Orlova  


Orlova 

Orlova 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Bosh buxgalter 

Belyaeva 

Belyaeva 

Belyaeva 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



6-ASK jurnal-orderga ilova 

«______________» fermer xo‘jaligi 

20--

 

yil mart oyiga mol yetkazib beruvchilar (pudratchilar) bilan hisoblashishlar bo‘yicha  



operatsiyalar reestri (ko‘chirma) 

 



 

Oy 


boshiga 

qoldiq 


6010 schyot kreditidan schyotlar debetiga 

 

Mol  yetkazib  beruvchi 



(pudratchi) hujjati 

Summa, so‘m 

Aloqa 

qiluvchi 



schyot 

shifri 


Sotib 

olish 


qiymati 

bo‘yicha 

Hisob 

bahosi 


bo‘yicha 

Hisob 


birligida 

o‘zgarish 

Hujjat 

Aloqa 


qiluvchi 

schyot shifri 

Debet 

Kredit 


Sana 

Nomer 


Sana 

Raqami 


summasi 

11098 



03.03 

970 


570 



63 



 



 

04.03 


980 

4300 


63 





 

 



04.03 

715 


810 

720 


90 

07 


14.03 

86 


810 

92 


 

 

13.03 



813 

3600 


3200 

400 


08 

21.03 


97 

3600 


90 

 

 



16.03 

845 


1575 

1400 


175 

12 


26.03 

112 


1575 

90 


 

 

28.03 



913 

1904 


1700 

204 


06 



 



 

Itogo  


 

12759 


7020 

869 


 

 

 



5985 



1905 

 

 



 

 

 



Bundan  tashqari,  mart  oyida  fevral 

oyida  sotib  olingan  qiymatliklar 

uchun to‘landi 

1312 


55 

 

 



 

 

 



 

 

14655 



90 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Jami  



21952 

 

 



 

 

 




 


Download 4,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   308   309   310   311   312   313   314   315   ...   495




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish