“Ingliz tilini 0 dan qanday qilib mustaqil
o’rgansam bo’ladi?”
Albatta bu savolning javobi barcha ingliz tilini o’rganishga
qiziquvchilarni yanada
qiziqtirishi aniq. Demak, ishni boshladik.
1.
Maqsadingizni aniqlang.
Muvaffaqiyatga erishgan barcha insonlar eng avvalo biror
ishni bajarishdan avval
MAQSADlarini aniqlab olishar ekan. Siz ham
ingliz tilini nima maqsadda
o’rganayotganingizni quyidagi savollarni o’zingizga berish orqali aniqlab oling:
- Nega men ingliz tili o’rganyapman?
- Ingliz tili nega menga kerak?
- Agar ingliz tilini o’rgansam men qanday yutuqlarga erisha olaman?
- Soham uchun qay darajada kerakli?
2. Ingliz tilida qanday darajalar borligi bilan tanishib chiqing.
Ingliz tili darajalarini o’z ichiga olgan xalqaro tizim yetti qismdan iborat:
1.Boshlang’ich daraja (Beginner — A0).
Ushbu bosqichda o’quvchi noldan boshlab o’z ichiga alfavit, elementar iboralar va
qoidalar, o’qishni qamrab olgan tilni o’rganadi. O’rganish deyarli noldan boshlanadi.
Ushbu darajadan o’tgandan so’ng talaba odamlar ko’pincha uchrashganda bir birlariga
beradigan savollarga mustaqil javob berishi mumkin. Masalan: ismingiz nima? Siz
qayerda yashaysiz? Yoshingiz nechida? Sizning oilangiz qanday? Va hokazo. Shuningdek,
talaba o’zi haqidagi ma’lumotlarni mustaqil ingliz tilida gapirib berishi va yuzga qadar
hisoblashi mumkin.
2.Elementar daraja (Elementary — A1).
Boshlang’ich bosqichning asoslari o’rganilganidan so’ng, ingliz tilining muhim asoslari
bilan tanishish boshlanadi. Bu yerda talabaga chuqurroq bilim olish va birinchi bosqichda
olgan bilimlarini mustahkamlash imkoniyati beriladi. Talabalar o’zlari, qarindoshlari,
oilaviy urf-odatlari, sevimli ovqatlari, uy hayvonlari va boshqalar haqida qisqa shaklda
gapirishni o’rganadilar. Grammatika asoslari o’rganilib, olmosh turlari, modal fe’llar,
sifatlar va ularni to’g’ri taqqoslash darajasi, shuningdek ot so’zlari toifalari va savollarning
turli shakllari ko’rib chiqiladi.
3.O’rtadan past daraja (Pre-Intermediate — A2).
Ushbu bosqichda tilni o’rganayotgan talabalar ba’zi iboralarni to’g’ri talaffuz qilishni
bilishadi va ba’zi mavzular bo’yicha qisqacha muloqot qilishlari mumkin. Ushbu daraja
tufayli talabalarning o’quv salohiyatlari
sezilarli darajada oshadi, ular ko’proq amaliy
mashqlarni bajaradilar va murakkab tuzilishga ega jumlalarni talaffuz qilishni
o’rganadilar. Uchinchi darajada og’zaki nutqini muvaffaqiyatli o’zlashtirgan inson, o’z
bilimlarini qo’llagan holda chet elga sayohatga chiqishi mumkin.
4. Orta daraja (Intermediate — B1).
Ushbu daraja oldingi darslarda olingan barcha bilimlarni to’liq mustahkamlash uchun
mo’ljallangan. Bundan tashqari o’rganish uchun murakkab harakterga ega lug’at kiritiladi.
Tog’ridan to’g’ri va bevosita nutqqa, fe’l va predloglarga, ergash gap, gaplardagim
so’zlarning to’g’ri tartibiga va boshqalarga katta e’tibor beriladi. Ushbu darajada matnlar
ko’proq ma’lumot va uzunroq tuzilishga ega bo’ladi. O’rta darajadagi bilimlarni
muvaffaqiyatli o’zlashtirgan kishi suhbatdoshni yahshi tushinishi va suhbatmi oson davom
ettirishi mumkin.
5. O’rta darajadan yuqori (Upper Intermediate — B2).
Beshinchi darajaga o’tib talabalar erkin muloqot qilishadi va ingliz tilini tushunishadi.
Asosan, ushbu bosqich amaliy mashg’ulotlarga asoslanadi, nazariy mashqlar uchun juda
kam vaqt ajratiladi. Ushbu daraja ta’lim va biznes sohasida keng talabga ega deb
hisoblanadi.
6.Yuqori daraja (Advanced — C1).
Tilni yaxshi bilishni istagan har bir kishi ushbu darajaga murojaat qiladi. Ilgari o’tilgan
mavzular yuqori professional va aniq darajada ko’rib chiqiladi. Ular ko’plab adabiy
janrlarni,
atrof-muhit xususiyatlarini, huquqiy jarayonlarni o’z ichiga qamrab oladi.
7. Super yuqori daraja (Mastery — C2).
U ona tilida so’zlashuvchining eng yuqori darajasi hisoblanadi. Inson allaqachon ingliz
tilining barcha asoslarini biladi va har qanday mavzuda erkin muloqot qila oladi.
U uchun
tor doiradagi intervyu berish yoki chet el universitetiga kirish uchun imtihon topshirish
qiyin bo’lmaydi.