Mexanik harakat haqida

Tayanch tushunchalar: tabiatda energiyaning aylanishi, tabiatda energiyaning saqlanishi, Quyoshning yorug‘lik energiyasi, gidro- elektrstansiya, foydali ish koeffitsiyenti.


_{η = ?} Javob: η = 75 %.

1. 
   Tabiatda energiyaning aylanishini tushuntirib bering.
   
2. 
   «Energiya hech vaqt bordan yo‘q bo‘lmaydi, yo‘qdan bor bo‘lmaydi», deganda ni- mani tushunasiz?
   
3. 
   Foydali ish koeffitsiyenti deb qanday kattalikka aytiladi va u qanday ifodalanadi?
   
4. 
   Nima sababdan FIK birdan (100 % dan) katta bo‘la olmaydi?
   

1. 
   Avtomobilga quvvati 100 kw bo‘lgan dvigatel o‘rnatilgan. U 1 minutda 2,4 MJ foydali ish bajardi. Avtomobilning FIKni toping.
   
2. 
   Ko‘tarma kran 10 kw quvvatli dvigatel bilan ishlaydi. Dvigatelning FIK 80 % ga teng bo‘lsa, massasi 2 t bo‘lgan yuk 40 m balandlikka qancha vaqtda chiqa- riladi? g = 10 m/s² deb oling.
   

3. 
   Samolyot to‘g‘ri chiziq bo‘ylab 900 km/soat tezlik bilan tekis uchmoqda. Dvi- gatellarining quvvati 1,8 MW va FIK 70 % ga teng bo‘lsa, tortish kuchi qancha?
   
4. 
   Gidrostansiyaning balandligi 25 m bo‘lgan to‘g‘onidan har sekundda 200 t suv tushadi. Elektr stansiyaning quvvati 10 MW. To‘g‘ondan tushayotgan suv mexa- nik energiyasining elektr energiyaga aylanish FIK qancha? g =10 m/s² deb oling.