Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш 1

маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш»
 
232 

бозорнинг қишлоқ хўжалиги фермери ва ширкат хўжалиги таркиби 
таҳлили: сотиб олувчи қишлоқ хўжалиги фермери ва ширкатлар, рақобатчи қишлоқ 
хўжалиги фермери ва ширкатлар, бетараф қишлоқ хўжалиги фермери ва 
ширкатларни кўриб чиқиш;

савдо шакллари ва услублари таҳлили; 
истеъмолчиларни (индивидуал ва коллектив) ва уларнинг сотиб олишдаги 
ҳатти – ҳаракатларини ўрганиш. 
Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари бозори сегментацияси маркетинг ишининг 
таркибий қисми бўлиб, бозорни сегментларга, яни бир хил талаб харктерига эга 
бўлган истеъмолчилар гуруҳи ва қишлоқ хўжалиги фермери ва ширкат 
хўжаликларининг маркетинг тасирига бўлган бир турдаги таъсиридир. 
Бозор 
сегментацияси 
қишлоқ 
хўжалиги 
маҳсулотларининг 
индивидуаллаштириш сиёсати билан боғланган. Маркетинг ёндашиши барча 
истеъмолчиларга ҳисобланган стандарт, универсал товар таёрлаш заруратидан воз 
кечади ва бизнеснинг оптималлигини ва рақобат афзаллиги таклифини 
индивидуаллаштириш ва ранг – баранг қилишда кўради. 
Мақсадли бозорни танлаш – маркетинг тадқиқотларининг муҳим 
уўринишидир, чунки кархона фақат бозор эҳтиёжини ва ўз имкониятларини 
аниқлабгина бозор талабларини ўз потенциали ва истиқбол ривожланиши билан 
мослаштира олади ва жамланган маркетинг иши учун муайчн бир сегментни 
самарали равишда танлай олади. 
Мақсадли бозорни танлаш бир тамондан, бозор сегментлари талаблари 
баҳоланиши асосида, иккинчи тамондан, қишлоқ хўжалиги ўз имкониятлари 
асосида, улар ўртасидаги мувозанат ва балансни ўрнатиш мақсадида қурилади. 
Мақсадли бозор шундай бозор сегментини, унда нафақат рақобат 
афзалликлари, балки бир неча рақобат камчиликлари ҳам шу қишлоқ хўжалиги 
фермери, ширкат ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари учун рақобатда яхши 
позицияларни яратиши ва улар учун энг самарали бозор талабини вужудга 
келтириши мумкин. 
Тадқиқотларни олиб бориш натижасида маркетологлар мақсадли бозор 
ривожланиши прогнозларини, қишлоқ хўжалиги фермери ва ширкатнинг унда 
ҳаракат қилиш мақсади, сратегияси ва тактикасини, унинг товар, нарх, сотиш 
сиёсати ҳамда сотишни рағбатлантириш ва рекланма тадбирлари ўтказиш 
сиёсатисотишни ўз ичига олган қишлоқ хўжалиги фермери ва ширкатларининг 
ишлаб чиқариш – сотиш фаолиятининг стратегик, тактик ва оператив режаларини 
тузиб чиқишади.
Муқобил стратегияни ишлаб чиқиш қишлоқда тадбиркорликнинг самарали 
бўлишини белгилаб беради. Маркетинг бозор стратегияларининг турли хил 
вариантларини таклиф этади: глобал ва умумий – талаб ҳолати ва даражаси, 
бозорни қамраш меъёри, бозор улиши, товар ва бозорнинг янгилигига кўра. 

---

«Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг