Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш 1

маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш»
 
240 
қишлоқ хўжалиги маҳсулотининг ортиқча хажмлари ишлаб чиқарилишига олиб 
келади ЕИ мамлакатлари бу маҳсулотни субсидияланадиган паст баҳоларда 
экспорт қиладилар. Ички шартномавий баҳолар озуқа емдан бошқа деярли барча 
қишлоқ хўжалиги маҳсулоти турларига нисбатан қўлланади. 
АҚШ ва ЕИ 100 фоизлик мустақиллик зарурлиги асосида иш олиб 
борадилар. Хатто АҚШдагига нисбатан 1 кишига 100 марта кам шудгор тўғри 
келадиган Япония ҳам ўз аҳолисини гурунч билан 100 фоизга, бошқа маҳсулотлар 
турлари билан 45 фоизга таъминлайди. Япония оролларида гурунч етиштиришга 
харажатлар бошқа гурунч ишлаб чиқарувчи зоналарга нисбатан 7 марта юқорироқ 
аҳоли учун гурунч сотиб олиш имконияти аграр баҳоларнинг 87 фоиз даражасини 
қувватлаш орқали таъмин этилади. Японияда қишлоқ хўжалиги маҳсулоти ишлаб 
чиқариш таннархи жуда юқори ва озиқ-овқатни бошқа мамлактлардан келтириш 
арзонга тушар эди. Лекин мамлакат ҳуқумати озиқ-овқат хавфсизлигига алоҳида 
эътибор беради ва миллий озиқ-овқат истеъмолининг 50-фоизини ички ишлаб 
чиқариш ҳисобидан таъминлаш вазифасини қўйган. 
АГРАР ИШЛАБ ЧИҚАРУВЧИЛАРНИ МОЛИЯВИЙ ҚЎЛЛАБ 
ҚУВВАТЛАШДА ДАВЛАТНИНГ ЎРНИ 
НамДУ. Катта ўқитувчиси Р.Имомов 
Жаҳон тажрибаси иқтисодиёт аграр сектори ривожланишига зарур 
маҳсулотни ишлаб чиқаришга давлат буюртмаси йўқлиги жуда салбий 
кўрсатишидан гувохлик беради. Қатор хорижий мамлакатларда (Дания, Германия, 
Швеция, Венгрия, Франция ва бошқалар) қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчилари 
январ ойидаёқ шу йил учун уларнинг маҳсулотига буюртма қанча бўлишини 
биладилар. Бу уларда ўз маҳсулотлари сотилишига ишончни яратади.
Бу 
мамлакатларда 
қишлоқ 
хўжалиги 
ишлаб 
чиқарувчилари 
оворгарчиликларсиз 30 йилга 3-4 фоиз устама билан кредитлар олиш имкониятига 
эгадирлар. Бунда кредитни қайтариш ва фоизлар бўйича ҳисоб-китоб 8-10 йилдан 
кейин бошланади. Кредитдан унумли фойдаланган ишлаб чиқарувчилар ўз 
ишларини ривожлантира олади ва кредитларни ўз муддатларида қайтарадилар. 
Ўзбекистонда қисқа муддатли кредитлар учун юқори фоиз талаб қиладилар, 
муддатнинг қисқалиги эса кредитдан тўлақонли фойдаланиш имкониятларини 
чеклаб қўяди. Шундан мамлакатимиз аграр соҳаси молия-кредит тизимини 
анчагина такомиллаштириш зарурлиги ҳақида ҳулоса қилиш мумкин. Аграр 
иқтисодчилар кўпчилиги фикрича, Ўзбекистоннинг умумжахон савдо ташкилотига 
қўшилиши ва бозор эркинликлари янада кенгайтирилиши шароитларида қишлоқ 

---

«Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг