Metrologiya va standartlashtirish fanidan Ma’ruza matni Navoiy 2023

Takrorlash uchun savollar

1. 
   Fizikaviy kattaliklarning sifat va miqdoriy tavsiflari.
   
2. 
   Xalqaro birliklar tizimi haqida gapirib bering.
   

3.Fizikaviy kattalikning chinakam qiymati, haqiqiy qiymati, kattalikning oʻlchamliligini ayting,.


Mavzu yuzasidan mustaqil ishlar:
Fizikaviy kattalikning chinakam qiymati, haqiqiy qiymati, kattalikning oʻlchamliligini o’rganish


Mavzu yuzasidan testlar:

Qiyinlik darajasi	Test topshirig’i	*To’g’ri javob	Muqobil javob	Muqobil javob	Muqobil javob
1	Fizik kattalik –	*Sifat tomonidan fizikaviy ob`ektlarga nisbatan umumiy, miqdor tomonidan har bir ob`ekt uchun xususiy bo‘lgan xossa	Ob`ektga tegishli xossalarning sifat va miqdoriy tomonlarini to‘la ifoda qiladigan fizikaviy kattalikning qiymatidir	Fizikaviy kattalikning haqiqiy qiymati tajriba orqali topiladigan va chinakam qiymatga juda yaqin bo‘lgan fizikaviy kattalikning qiymatidir	Kattalik tizimiga kiradigan va kattaliklari orqali ta`riflanadigan fizikaviy kattalikdir
1	Hozirgi Xalqaro birliklar tizimi (SI) ga nechta asosiy birliklar kiradi?	*7	5	6	3
2	I, T,  harflari orqali qaysi asosiy kattaliklarning o‘lchamliklari ifodalanadi?	*elektr toki kuchi, vaqt, termodinamik harorat	Elektr toki kuchi, massa, modda miqdori	termodinamik harorat, uzunlik, leketr toki kuchi	termodinamik harorat, uzunlik, yorug‘lik kuchi
1	Ishonchlilik deganda nimani tushunasiz?	*Ishonchlilik – o‘lchash natijalariga ishonch darajasini belgilovchi mezon(kriteriya)hisoblanadi	Ishonchlilik bu o‘lchash natijalarini qanchalik aniq olinganini bildiruvchi sifat mezonidir	Ishonchlilik – o‘lchash natijalarini talab etiladigan ishonchlikda olishni ta`minlashdir	Bu konkret holat uchun xatolikni berilgan chegarada bo‘lishini ta`minlashdir
1	Javoblarning qaysi biri o‘lchashlar birliligini ifodalaydi?	* O‘lchash natijalari qonunlashtirilgan birliklarda ifodalangan va o‘lchashdagi xatoliklari muayyan ehtimollikda bo‘lgan o‘lchash holati	O‘lchash xatoliklari aniq bo‘lgan o‘lchash xolati	O‘lchashlarda ishlatiladigan o‘lchov, etalonlarning umumiyligini bildiradi	O‘lchash natijalarini qabul qilingan birliklarda ifodalanishi
1	Kattalik deganda nimani tushunasiz?	*Kattalik – sifat tomonidan ko‘pgina fizikaviy ob`ektlarga (fizikaviy tizimlarga, ularning holatlariga va ularda o‘tayotgan jarayonla rga) nisbatan umumiy bo‘lib, miqdor tomonidan har bir ob`ekt uchun xususiy bo‘lgan xossadir	Kattalik – biror ob`ektning miqdoriy va sifat xossasidir	Kattalik – bu uning moxiyatini, mazmunini ifodalaydigan sifat tavsifidir	Kattalik biror ob`ektning xossasi ikkinchisinikiga nisbatan ma`lum darajada kattaroq yoki kichikroq bo‘lishini ifodalaydi
1	Kattalikning o‘lchami nima	* kattalikning o‘lchami bu- o‘lcham, o‘lchamlilik ma`nosini bildiradi	hosilaviy kattalik	kattalikning tizimdagi asosiy kattaliklar bilan belgilanadi	kattalik – bu uning mohiyatini, mazmunini belgilaydi
2	Kattalikning o‘lchamligi “dim” simvoli bilan belgilanadi. Bu simvol nima ma’noni bildiradi?	*inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib, “o‘lcham, o‘lchamlik” ma’nocini bildiradi	ispancha so‘zdan olingan bo‘lib, “o‘lcham ” ma’nocini bildiradi	fransuzcha so‘zdan olingan bo‘lib, “o‘lcham, o‘lchamlik” ma’nocini bildiradi	inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib, “birlik” ma’nocini bildiradi
2	Kattalikning o‘lchamligi qanday belgi orqali ifodalanadi?	*dim	lim	log	ln
2	Kattalikning o‘lchamligini ifodalashda faqatgina … amalidan foydalaniladi?	*ko‘paytirish amalidan	bo‘lish amalidan	qo‘shish amalidan	ayirish amalidan