Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1

2 Tarixiy uslub qanday uslub va un in g m ohiyati?
3. 
T axm in lard an
aniqlikka o ‘tish nim a?
4. Sistemalik yondashuv va sistem alik tahlil va uning mohiyati.
5. Tarixiy tadqiqotlarda induksiy.
6. Tarixiy tadqiqotlarda deduksiy.
7. Tahlil va sintez ham da uning tadqiqotlardagi aham iyati.
8. Tadqiqotlarda m odellashtirish nima?
9. M atematik m odellashtirish va un in g tarix tadqiqotlarida-
gi o ‘m i.
Mavzuga aloqador so‘zlarning izohli lug'ati:
Abstraktlik - m avhum lik, fikrning m avhum ligi.
Analiz - tahlil, obyektiv voqelikni ilm iy bilish, o ‘rganish uslubi.
Deduktiv-integral modellashtirish - voqealarning xususiyatlari
va koMamidan hosil boMgan um um iy tushunchalar va xulosalar
yordamida tadqiqotchi tasavvurida tarixiy jarayonning tarkibiy ji­
hatdan shaklini shakllantirish.
Deduksiya um um iy holatdan xususiy xulosalarga kelish yoki
xususiy xulosalar chiqarish.
Ideal — m ukam m al.
Integral — bu yerda kichik tarixiy jarayonlardan yigMndisidan
um um iy jarayonni shakllantirish va uni xulosalash.
Intuitsiya - ichki his, sezgi, sezgirlik, tajriba yordam idan tash-
qari 
bevosita muroqaba yoMi bilan haqiqatni bilish m um kin d e ­
gan 
tushuncha.
Klassifikatsiyalash - turlarga ajratish, voqealarni tasniflash.
Konkretlik — m uayyan aniqlik, fikrning aniqligi.
M odellashtirish — tarixiy hodisalarning shartli ravishdagi an-
dozasini, 
shaklini, holatini tuzish, shakllantirish.
Sintez — hodisalarni o'zaro bogMangan, bir butun holda tek-
shirish, 
olingan natijalarni um um lashtirish, ulardan bir butun
xulosa 
chiqarish.
201

---