Etnopsixologik yondashuv xalqlarning milliy xususiyatlari, ularning o'ziga xosligi, urf -odatlari va urf -odatlarining yosh avlod ta'limi, tarbiyasi va ta'limini rivojlantirishga ta'sirini tushunishga asoslangan. Etnopsixologik yondashuv ko'p madaniyatli ta'lim bilan bog'liq va ta'limning ko'p madaniyatli paradigmasini amalga oshirishda muhim ahamiyatga ega. Multikulturalizm bugungi kunda, ayniqsa, G'arbiy Evropada muhojirlar muammolari bilan bog'liq keskin tanqid qilinishiga qaramay, hal qilinmagan muammolar asosan ta'lim siyosatiga tegishli.
Ijtimoiy -madaniy yondashuv, qoida tariqasida, zamonaviy ta'limni tahlil qilishda, bolalar va yoshlarga murakkab va qarama -qarshi bo'lgan sotsial -madaniyatning ta'sirini hisobga olgan holda qo'llaniladi. Shu bilan birga, sotsiomadaniyat (sotsiolog P. Sorokin tomonidan ilmiy muomalaga kiritilgan tushuncha) ikki jihatdan - mahalliy va ijtimoiy jihatdan ko'rib chiqiladi. Bir tomondan, sotsiomultura-bu shaxsning ma'nolari, qadriyatlari, dini, ta'limoti va shaxsning sub'ektiv-shaxsiy pozitsiyasi yaxlitligini belgilaydigan hamma narsa asosida yaratilgan mahalliy dunyoni anglatadi. Boshqa tomondan, sotsiomadaniyat madaniyatning iqtisodiyotga, siyosatga, ijtimoiy sohaga kirib kelishi yoki ijtimoiy munosabatlar va madaniyatning sintezi, madaniyatning ijtimoiy mohiyatining namoyon bo'lishi vazifasini bajaradi. Ikkala jihatdan ham sotsiomadaniyat yosh avlodni tarbiyalash va o'qitish bilan bog'liq asosiy muammolarni hal qiladigan ta'limning ustuvor yo'nalishlarini belgilaydi. Shuning uchun oliy ta'lim tizimida o'qituvchilarning kasbiy tayyorgarligi bolalar va yoshlar hayotining ijtimoiy-madaniy kontekstini hisobga olishi kerak.
Madaniyatlararo yondashuv turli mamlakatlar xalqlarining o'z tajribalarini kengaytirish asosida ta'limiy o'zaro ta'sirini optimallashtirish bilan bevosita bog'liq. Bu erda kalit so'z- bu o'zaro tajriba almashish (o'qitish, o'qitish), ta'lim mazmuni va rivojlanishi haqidagi fikrlar, tegishli ma'lumotlar, pedagogik texnologiyalar, o'qitish usullari, ta'lim sohasidagi yutuqlar va boshqalarni o'z ichiga oladi. Madaniy yondashuv sotsializatsiya amalga oshirilgan madaniy omillarning ta'siriga qarab, odamlarning xulq -atvori yoki jamoaviy xulq -atvorini tushunish imkoniyatlarini kengaytiradi. Bu yondashuv xalqaro munosabatlarda, chet tillarini o'rganishda, ta'limda madaniyatlararo aloqalarni amalga oshirishda keng qo'llaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |