Metallurgiya asoslari

Berilgan: T=1000 K; G° C₆H₆ = 402,2 kJ/mol; G° C₂H₄ = 114 kJ/mol.
Yechish. G⁰_r-ya = G° C₂H₄ - G⁰ C₆H₁₂ = 3 114 - 402,2 =
-60,2 kJ/mol.
Demak, reaksiyaning erkin energiyasi 0 < G, shuning uchun reak­siya siklogeksanning parchalanish tomoniga boradi.
4-misol. Na₂O + HSiO₂= NaHSiO₃, reaksiyaning 25°C dagi termodinamik potensiali ( G°) aniqlansin. Hisoblash uchun reaksiyada ishtirok etayotgan moddalarning H⁰₂₉₈va S⁰₂₉₈ qiymatlari 8-jadvaldan olinadi.
Berilgan: t - 25⁰C; T = 273 + 25 = 298 K.
Yechish. Reaksiyada ishtirok etayotgan moddalaming standart sharoitda berilgan H⁰va S⁰ qiymatlari quyidagicha:
H⁰Na₂O = - 430,6 kJ / mol K; H°NaHSi0₃= - 1518 kJ/mol*K;
H⁰HSiO₂ = - 857,7 kJ/ mol-K; S⁰_Na2O - 71,1 J/ mol*K;
S⁰HSiO₂ = 43,26 J/ mol K; S° Na HSiO₃= - 113,8 1/ mol*K.
H⁰_r-ya = S⁰_max – S⁰_rcag. = - 1518 - (-430 - 857,7);
H⁰ = - 1518 + 1287,7 = -230.3 kJ/mol;
S_r-ya = S⁰_max – S⁰_reag = - 113,8 - (71,1 + 43,26);
S = - 228,16 J/mol*K = - 0,2282 kJ/mol*K.
Sistema Gibbs energiyasining o'zgarish qiymati G⁰ = H⁰ - T S⁰ formuladan hisoblanadi:
G_r-ya = - 230,3 - 298 (- 0,2282) = -230,3 + 68 =-162,3 kJ/mol; G⁰ = - 162,3 kJ/mol.

5-misol: Fe₃O₄ + CO = 3FeO + CO₂ reaksiya uchun standart sharoitdagi entropiya va izobar-izotermik potensial o'zgarishini aniqlang

va quyidagi sharoitlarda o‘z-o^lzicha kechishi mumkin bo‘lgan imkoni- yatlarni ko’rsating:

G⁰CO₂ = - 394,89kJ/mol; G⁰ CO=- (I - 137,4 kJ/mol;
G⁰ FeO = - 246,0 kJ/mol; G⁰ Fe₂O₄ = - 1010 kJ/mol;
Yechish. Reaksiyaning S⁰₂₉₈va G⁰₂₉₈ qiymatlari Gess qonunidan foydalanib hisoblanadi:
S⁰_reak + 3S⁰_FeO + S⁰ CO₂ – S⁰Fe₃O₄ – S⁰CO;
S⁰_r-ya = 3*58,79 = 213,6 - 151,46 – 151,46 = 39,11 J/(mol*K);
G⁰_r-ta = (-246.0) - 394,89 + 1010+ 137,4 = +14,51kJ/mol.
Shunday qilib, G⁰₂₉₈> 0 bo’ladi. Demak, standart sharoitda Fe₃O₄ ni uglerod (II) — oksid bilan o‘z-o‘zicha qaytarilish imkoniyati bo'lmaydi.