Metallurgiya asoslari

MUSTAQIL ISHLASH UCHUN MISOL
VA MASALALAR
1.To'g'ri yo‘nalishda 298 K. haroratda kechuvchi AB_(k) + B_2(g) = AB_3(k) reaksiyaning H, S, G belgilarini aniqlang. Harorat ko'tarilishi bilan G qiymati qanday o;zgaradi?
Javobi; S < G < 0, H < 0,
Harorat ko'tarilish bilan G ortadi.
2. Bir atomli ideal gazning 1 kmol miqdori 773 K va 5053,6 Pa dan 1,013*10⁴ Pa bosimgacha izotermik siqilgandan keyingi sisternaning H,
S, F, va G qiymatlarini aniqlang.:
Javobi: A = -4474-*10³; N = 0; U = 0;
S = -5,78*10³ J/kmol*K; G = -44,76*10³J;
F = 4476*10³ J/kmol*K.

3. 300 K da, 7*10^-3 kg azot (u ideal gaz deb hisoblanadi) bosimi 50562,5 Pa dan 303975 Pa gacha oshirilganda termodmamik potensiali ( G°) qanday o'zgaradi?

Javobi: 1130 J/ kmal.
4. CH₄ + Cl₂ = CH₃-Cl_(g) + HCH reaksiyada ishtirok etayotgan moddalarmng standan sharoitdagi H⁰ va S⁰ qiymatlarini ilovadiigi 8-jadvaldan olib, sistemaning ( G⁰) potensialini aniqlang.
Javobi; -102.73 kJ/mol.
5. CH₃ - SO – CH_3(g) + 4O₂ 3CO₂ + 3H₂O reaksiyasida ishtirok etayotgan moddalarning standart sharoitdagi H⁰ va S⁰ qiymatlarini 8-jadvaldan olib, sistemaning izobar ( G°) potensialini aniqlang.
Javobi: -1742,9 kJ/ mol.
Muzning erish issiqligi 273 K da 334,7*10³ J/kg ga teng. Suvning solishtirma issiqlik sig'imi 4,184*10³ J/(kgK) Muzning solishtmna issiqlik sig‘irm esa 2,02-10³ (kg*K) bo'lsa, 1 kmol suv o^a sovitilganda 268 K da muzlaydi. Bu vaqtda jarayonning erkin energiyasi ( G°), H⁰va S° larning o'zgarish qiymatlarini toping.
Javobi: G = 108*10³ J/kmol*K;
H = -5840*10³J/kmol; S = - 21,3-10^-3J/kmol*K.

7. 
   a) C₂H_6(g) + O_{2 (g)} = 2CO_2(g) + 3H₂O_(g) va b) C₆H_6(S) +
   

+ 15/2 O_2(g) = 6CO_2(s) + 3H₂O_(S) reaksiyalarning H⁰₉₈ ni hisoblang.
Javobi: a)—1423kJ; b) -3301 kJ.

7. 
   Rombik oltingugurtning 298 K dagi entropiya qiymati 32,04*10³J/(kmol*K), monoklinik oltingugurtniki esa 32,68*10³ J/(mol*K) ga teng. Ularning yonish issiqliklari — 297948-10³va - 298246-10³ J/kmol ga tengligini hisobga olib, allotropik shakl o‘zgarish reaksiyasi: S_romb - S_monok uchun G° nianiqlang. Hisoblashda olitingugurtning har ikkala shaklini zichliklari orasidagi farq inobatga olinmasin.
   

Javobi: 96,7*10³ J/kmol.

7. 
   Quyidagi reaksiya: ZnO + CO = Zn + CO₂da ishtirok etayotgan moddalarning H⁰₂₉₈va S⁰₂₉₈ qiymatlarini 8-jadvaldan olib, reaksiyaning 298 K dagi standart termodinamik potensialini hisoblang.
   

Javobi: 64,5*10⁶ J/kmol.