Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

Иккилик кодда ифодаланган бир разряд ёки иккита 
белги (символ) бит деб аталади
. Одатда квантлаш сатҳининг 
қиймати 2 нинг даражасига тенг бутун сон билан, яъни N = 2
n
аниқланади
. Дискретлаш, квантлаш ва кодлаш одатда бир 
қурилма аналог – рақам ўзгартиргич (АРЎ) ёрдамида 
бажарилади ва бу жараён 
2.6-расмда кўрсатилган. 
Тескарига ўзгартириш (айлантириш
) рақам – аналог 
ўзгартиргичда амалга оширилади. 
АРЎнинг тузилишига қараб рақамли маълумотлар иккилик 
кодидаги 
n
– разрядли параллел ёки кетма-кет кўринишда 
бўлиши мумкин.
Параллел АРЎда ҳар бир коднинг иккилик 
разрядли алоҳида алоқа линиясидан узатилади ва бу блоклар 
орасидаги боғланишни соддалаштириб, сигнал узатишни 
осонлаштиради, аммо жуда кўп уланиш линияларини таълаб 

---

39 
этади. Агар узатиш масофаси 1,5-2 метрдан ошса, кетма-кет 
кодни шакллантирувчи АРЎдан фойдаланилади ва у ерда битта 
алоқа линияси орқали маълумот ташувчи битлар кетма-кет 
узатилади, аммо маълумотлар узатиш тезлиги код разрядига мос 
равишда ошади. Тўрт разрядли параллел ва кетма –кет 
кодларнинг шаклланиши 2.6-расмда келтирилган. 
Телевидениега рақамли тизимларни киритиш бўйича 
тадқиқотлар йигирманчи асрнинг 30- йилларидан бошланган ва 
фақатгина ХХ аср охирларига келиб қўлланила бошланди. 
Телевизион сигнал спектрининг юқори частотаси
6
МГц
га тенг 
бўлганлиги сабаб дискретлаш частотаси камида 
F
такт 
=12 МГц
бўлиши керак эди. Бу эса ўз навбатида рақамли сигнални 
ўзгартириш ва узатиш қурилмаларининг ишлаш тезлигига қаттиқ 
талаблар қўйилишига олиб келади. Турли давлатларнинг рақамли 
телевизион стандартларини мувофиқлаштириш мақсадида 
дискретлаш частотаси 
13,5 МГц
деб қабул қилинган. 130 дан 200 
гача бўлган кўз кўриш юқори даражасини (градациясини) 
таъминлаш учун 8 разрядли код қўлланилиб, 256 ярим тонни 
узатиш таъминланади. Бунда рақамли композит сигнал узатиш 
тезлиги