Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

С=Nf_takt = 8*13,5=108 Мbit/s, (2.1)
bu yerda N - kodning razryadi.
Bunday tezlikni televizion signallarga ishlov berish qurilmalarida va aloqa kanallari orqali uzatishda ta’minlanishi lozim, tabiiyki bu talabni bajarish texnik tomondan murakkabdir.

0000 – 0 0100 – 4 1000 – 8 1100 - 12
0001 – 1 0101 – 5 1001 – 9 1101 - 13
0010 – 2 0110 – 6 1010 – 10 1110 - 14
0011 – 3 0111 – 7 1011 – 11 1111 - 15
2.6- rasm. Analog - raqam o‘zgartirishdagi sonlarni paralel va ketma -ket ikkilik tizimiga o‘tkazish jarayoni.
Shartli ravishda bo‘lingan statistik va fiziologik ko‘rsatgichlar asosida signaldagi informatsion ortiqchalik cheklanadi va televizion signal maxsus “siqish” usullaridan foydalanib, uzatish tezligi kamaytiriladi.
Statistik ortiqchalik tasvirning xossalari bilan aniqlanadi va umuman olganda xaotik (tasodifiy) yoritish taqsimoti emas,balki ayrim elementlarning yorug‘liklari orasidagi aniq bog‘liklikdir (korrelyatsiya). Maydondagi ikki qo'shni tasvirning vaqt oralig‘idagi korrelyatsiya, ya’ni o‘zaro bog‘liqlik yuqori darajada. Shuning uchun ikki qo'shni elementdan birini qayta- qayta uzatmaslik mumkin va shu orqali raqamli signal oqimini kamaytirishga erishiladi.
Fiziologik ortiqchalik ko‘zning ko‘rishi qobiliyatining cheklanishi bilan ifodalanadi, ya’ni ko‘z farqlamaydigan axborotni uzatish shart emasligini bildiradi.


2.2. Ovoz signallarini anolog-raqam o‘zgartirish
Insonlar ovozni (tovushni) 15 Gs dan 22 kGs gacha bo‘lgan chastotalarda, yoshi ulg‘aygach esa 20 Gsdan 18 kGs gacha bo‘lgan to‘lqin oralig‘ida eshitadi (qabul qiladi). Xuddi shunday holat to‘lqinning amplitudasi, ya’ni ovoz balandligiga ham tegishli. Inson qulog‘ining eshitish dinamik diapazoni 96 dB yaqin,ya’ni ovozning yuqori qiymati (undan yuqorisi quloqqa og‘riq beradi - og‘riq berishi bo'sag‘asi) va eng kam qiymati orasidagi farq 30 ming martadan ko‘proq. Bundan tashqari inson ikki quloq bilan eshitish qobiliyatiga ega va ovozni qaysi tarafdan kelayotganligini 10 gacha aniqlik bilan biladi. Shu sababli ovozni (2.7-rasm) analog - raqam signalga o‘zgartirish jarayonida eshitish qobiliyati xususiyatlarini hisobga olish kerak.

2.7-rasm. Ikki kanalli audio signalning vaqt aro ko‘rinishi.
Shuning uchun ovoz signalining chastota diapazoni kengligini hisobga olib, studiyalarda sanoqlarni birlamchi kvantlash ∆A=16... 24 bit/ sanoq tezligida amalga oshiriladi va diskretlash chastotasi esa Fg = 44,1 - 96 kGs oralig‘ida qabul qilinadi. Ovozni studiya kanallarida diskretlash uchun 16 razryadli kodlash qo‘llaniladi (16 bit/sanoq)va uning polosa oralig‘i ∆F= 20-20000Gs bo‘lib, diskretlash chasotasi Fg = 48kGsga teng. Bunday raqamli kanalning dinamik diapazoni 54 dB dan kam bo‘lmasligi lozim. Agar Fg = 48kGs va ∆A=16 bit/sanoq bo‘lsa, uzatilayotgan raqam oqimining tezligi (1ta signalni uzatish uchun) v = 48*16=768 kbit/s va stereo ovoz uchun esa 1,5 Mbit/s bo‘ladi. Bunday yuqori diskretlash chastotasi (48 kGs) ARO‘ning kirish qismidagi past chastota filtrni soddalashtirishga va ovoz signali sifatini buzilishiga yo‘l qo'ymaydi hamda 20 kGsdan katta ovoz tebranishlarni o‘tkazmaslikni ta’minlaydi.
Shunday qilib, ovozni raqamlashtirishda 16 razryadli tekis kvantlash sanog‘i qo‘llanilib, undan katta bit ifoda belgisi sifatida, ya’ni ushbu signal sanog‘ining musbat yoki manfiyligini (qutbliyligini) ko‘rsatadi. Ovoz signalining balandli o‘zining yuqori (maksimal) qiymatiga yaqin bo‘lishiga yo‘l qo'ymaslik kerak, chunki bunda ARO‘ da signalning cheklanishi va tiklanayotgan ovozning buzilishi namoyon bo‘ladi.
2.1 -jadvalda ovozning raqamli ko‘rinishidagi ba’zi variantlarning ko‘rsatgichlari keltirilgan.
2.1-jadval

Ishlatish sohalari	Diskretlash chastotasi,kGs	Kvantlash sathining soni	Ikkilik belgilarning uzatish tezligi, Kbit/s
Kompakt - disk	44,1	±32768	705,6 (bir kanal uchun)
Raqamli radio eshittirish, raqamli televideniye	48	±32768...±524288	768 - 960 (bir kanal uchun)