z – kadrdagi satrlar soni – 625
n – bir sekunddagi kadrlar soni – 25
Amaliyotda, elektron nurning o‘lchami chekli ekanligi, hamda tasvirning satrli tuzilishi hisobiga vertikal tiniligining kamayishini inobatga olib, tasvir sifatiga sezilarsiz ta’sir evaziga, yuqori chastota chegarasini pasaytirish mumkin.
(1.1) formulaga 0,89 - 0,9 koeffitsientini kiritish yo‘li bilan G‘yuqori ni 6 MGs gacha pasaytirish mumkin.
Televizion signalning past chastotasi tarkibida o‘zgarmas tashkil etuvchi yoki yorug‘lik tashkil etuvchining 0-7 Gs chastotali va 50 Gs chastotali yarim kadr yoyish chastotasi mavjudligidir.
Televizion signal spektrining yana bir xususiyati uning chiziqli diskret tuzilishidir. U garmonik satr (qator) chastotasidan iborat bo‘lib, uning atrofida nisbatan tor yon polosalar guruhlanadilar (1.8-rasm) va ular kadr yoyishi hamda tasvir detallarining harakatlanishi sababida paydo bo‘ladilar.
Natijada tasvir haqidagi ma’lumotni tashuvchi diskret energiya tashuvchi zonalar shakllanadilar.Bunda satr garmonikasining son qiymati oshishi bilan energiya zonalaridagi qiymatlar kamayadi va bundan raqamli televideniyeda foydalaniladi.
1.8- rasm. Televizion signal spektrining namunaviy tuzilishi (a) va uning grafik ko‘rinishi (b)
1.3. Rangli televideniye signallari
Rangli televideniye eshittirish tizimlariga quyidagi talablar qo'yiladi:
1. Oq - qora televideniye bilan to‘liq moslashish, ya’ni oq - qora televizorda rangli ko‘rsatuvlarni oq - qora ko‘rinishida qabul qilish imkoniyati bo‘lishligini amalga oshirish. Bu holat oq-qora va rangli qabul qilgichlarni bir vaqtda ishlashini ta’minlanadi. Shu sababli rangli televideniyeni yaratishda oq - qora televideniyening parametrlari bilan mos kelishini ta’minlash kerak. Eng asosiy parametrlar - satr va kadr yoyishlarning chastotalari, chastota polosasi (kengligi) saqlanishi lozim;
2. Asosiysi rangli tasvirni haqiqiy (original) tasvirga yuqori sifat bilan mos kelishini baholashdir. Bu degani, tasvirning har bir elementi rangi original element rangidan farq qilmasligi hamda original va tasvir elementlari yorug‘liklari nisbati o‘zgarmas bo‘lishi kerak;
3. Rangli televizion qabul qilgichlarning nisbatan soddaligi, nisbatan arzonligi va ishonchliligi ta’minlanishi lozim;
4. Istiqbolda rangli televizion tizimlarning rivojlanishini hisobga olish, ya’ni sifatni oshirishda tasvirni o‘zgartirishlar, ishlov berish va uzatish jarayonlarini takomillashtiradigan va tomoshabinning televizor ekraniga qo'shimcha ma’lumotlar bera oladigan tizimini yaratishdir;
5. Boshqa davlatlar bilan axborot dasturlarini almashishni ta’minlaydigan moslashgan standartni yaratish.
Moslashtirishni amalga oshirish uchun rangsiz televizor ekranida oq-qora tasvirni beruvchi yorug‘lik signalini yoki yorug‘likni ta’minlovchi signalni uzatish kifoya. Boshqacha qilib aytganda yorug‘lik signalini ma’lum nisbatdagi rang signallari yig‘indisidan iborat bo‘lishini ta’minlash kerak va u ko‘zning ranglarni sezuvchanlik spektriga mosligini hisobga olishi kerak.
Amalga oshirilgan hisob - kitoblar shuni ko‘rsatdiki, yorug‘lik signalining- asosiy ranglari (R, G, B) nisbati quyidagicha ifodalanadi:
ЕY = 0,30ER + 0,59EG + 0,11EB. (1.2)
Bunday signalni hosil qilish uchun matritsadan foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |