Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

1. Tasvirni elementlarga (piksellarga) ajratish omili - piksellar soni qancha yuqori bo‘lsa, tasvir sifati ham shu qadar yuqori bo‘ladi;
2. Yoyish omili - tasvir elementlarini ketma-ket uzatish va qabul qilish.
Shunday qilib ekrandagi tasvir - illyuziya(hayoliy) bo‘lib, u ko‘rishimizning inersionligi hisobiga yuzaga keladi. Aslida esa, vaqtning har bir lahzasida ekranda faqat birgina nuqta yoritiladi. Yoyish jarayoni hisobiga ekranning har bir nuqtasi katta tezlikda ketma-ket yoritiladi va natijada biz ko‘rayotgan yaxlit optik tasvir hosil bo‘ladi.
Dastlabki televizion tizimlarida optik yoyish uchun bir dona fotoo‘zgartirgichdan foydalanilgan. U nemis talabasi Paul Nipkov tomonidan 1884 yilda yaratilgan bo‘lib, “Nipkov diski” nomini olgan. U katta diametrli shaffof bo‘lmagan disk bo‘lib, uning tashqi chekkasi bo‘ylab Arximed spirali ko‘rinishida oraliq masofasi aniq belgilangan teshiklar (18 tadan 240 tagacha - yoyish satrlari miqdori) teshilgan (1.1-rasmga qarang). Ushbu disk asosida yaratilgan televizorlar, esa hozirgi zamonaviy televideniye qabul qilish qurilmalariga umuman o‘xshamagan (1.2-1.5-rasmlar).
Nipkov tizimining soddaligi keyingi bosqichda bir necha optika-mexanikaviy televideniye tizimlarini yaratilishiga sabab bo‘ldi. 1931 yilda Moskva elektrotexnika instituti jamoasi Shmanov P.V. rahbarligida Leningradga (hozirda Sankt-Peterburg shahri) ekspremental tasvirlarni radiouzatishini amalga oshirishgan. Tasvirda 30 ta satr, kadrlar chastotasi 12,5 Gs (1200 tasvir elementi) bo‘lgan hamda 379 va 720 metrli to‘lqinlarda uzatilgan.
1934 yilning kuzidan boshlab esa bu uzatishlar muntazam ravishda olib borilgan. Bir yildan so‘ng Leningradning Kozitskiy nomidagi zavodi B-2 modelli televizorlarning birinchi partiyasini
chiqara boshlagan (1.3-rasm).



1.1- rasm. Nipkov diski asosidagi optiko-mexanik televideniye tizimi



1.2- rasm. Berdning diskli televideniye kamerasi va elektromexanik televizorning tuzilishi

1.3- rasm. Birinchi mexanik televizor (B-2 modeli)



1.4- rasm. Ikkinchi mexanik televizor (Pioner modeli, 1934 y.)

1934 - 1935 yillarga kelib oynali barabandan foydalanilgan optiko-mexanik tizimlar paydo bo‘lgan. Ularning yoyish imkoniyati 180tadan xatto 375tagacha bo‘lgan satrni tashkil etgan. Satrlar sonining ortishi har bir satrni o‘qish vaqtini qisqarishiga olib kelgan va tasvir sezuvchanligini pasayishiga sabab bo‘lgan. Bundan tashqari, ushbu turdagi televizorlar juda ham murakkab tuzilishga ega bo‘lganlar va tasvir sifati ham ancha past bo‘lgan. Shu sababdan, optika-mexanikaviy usuldan elektron usulga o‘tishga ehtiyoji tug‘ilgan.

1.5- rasm. Televizorlar dizayni erkin tanlangan (1928 y.)

1907 yilda rus olimi Boris Rozing hozirgi televizor ekraning dastlabki turini yaratgan va unga patent olgan, ya’ni hozirgi zamon elektron-nurli trubkalarga -kineskoplarga asos solgan.

1925 yilda Toshkentda Grabovskiy rahbarligida to‘liq elektron televideniye tizimi loyihasi birinchi bo‘lib yaratilgan. Unda uzatuvchi va qabul qiluvchi taraflarda elektron nurli trubka qo‘llanilgan. Ammo B.P. Rozingning shogirdi V.K.Zvorikin yaratgan elektron televideniye tizimi ko‘prok mashhur bo‘lgan va u elektron televideniyening asoschisi hisoblanadi.
Bugungi kunda televideniye deb harakatlanuvchi va harakatlanmaydigan jismlar tasvirlarini elektr aloqa vositalari yordamida real va o‘zgartirilgan vaqt masshtabida uzatish va qabul qilish bilan shug‘ullanuvchi zamonaviy radioelektronika sohasiga aytiladi.