Menejmet va marketing

xech  qanday 

muloxaza

 yuritmasdan, biror bir shaxsiy tashabbus ko‘rsatmasdan aniq xamda tez 

bajarishini talab qilinar edi. 

 

F.Teylor  boshqarishni  “aniq  qonun  va  qoidalarga  tayanadigan  xaqiqiy  ilm, 

shuningdek,  aniq  bilish,  nima  qilish  keragu  va  uni  qanday  qilib  puxta  va  arzon 

usulda bajarish san’ati” deb baxolagan. 

 

Shunday qilib, F.Teylor “boshqaruvning mumtoz maktabi”ni yaratishga asos 

soldi.  U  yaratgan  boshqaruv  maktabi  faqat  Amerikada  emas,  balki  Evropaning 

boshqa mamlakatlarida xam turli nazariya va oqimlar ko‘rinishda rivojlanib bordi. 

Teylorning  zamondoshi  va  ishining  davomchisi  amerikalik  iqtisodchi 

G.Emerson mexnatni ilmiy tashkil qilish bo‘yicha yirik mutaxassislardan bo‘lib, u 

boshqarish  va  mexnatni  tashkil  qilishning  kompleks,  sistemali  tizimini  ishlab 

chiqqan. Uning tamoyillari, mashxur “Mexnat unumdorligining 12 tamoyili” nomli 

asarida yoritilgan. 

G.Emerson  mazkur  kitobning  mundarijasida  ilmiy  boshqaruv  tamoyillarini 

moxiyatiga qarab quyidagi ketma-ketlikda bergan: 

1.

 

Aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar; 

2.

 

Oqilona, sog‘lom fikr; 

3.

 

Malakali, e’tiborli maxsulot; 

4.

 

Intizom; 

5.

 

Xodimga nisbatan adolatli bo‘lish; 

6.

 

Tezkor, ishonchli, to‘liq, aniq va muntazam xisob-kitob; 

7.

 

Dispetcherlash; 

8.

 

Me’yorlar va jadvallar; 

9.

 

Sharoit bilan ta’minlash; 

10.

 

Operatsiyalarni me’yorlash; 

11.

 

Standart yo‘riqnomalarni tayyorlash; 

12.

 

Unumdorlikni rag‘batlantirish. 

Ko‘rinib  turibdiki,  G.Emersonning  diqqat-e’tiborida  eng  avvalo  ikki 

tamoyil,  ya’ni