Menejmentga kirish

 
Axloqiy fanlar yoki bixevioristik maktab. 
Menejment
-fani boshqarish toʻgʻrisidagi bilimlar majmuasidir. U ijtimoiy 
iqtisodiy, sotsial, xuquqiy, kibernetika va boshqa fanlar bilan aloqadordir. 
Menejment, dastavval iqtisodiy nazariya fani bilan yaqindan bogʻliqdir. U 
iqtisodiy qonunlarni bilib olishga va ularga mos ravishda boshqarish jarayonida 
iqtisodiy metodlarni qoʻllashga, xar bir xodimga va jamoaga ta’sir koʻrsatishga 
asoslanadi. Bir qator iqtisodiy fanlar: makroiqtisodiyot, mikroiqtisodiyot, 
statistika, istiqbolni belgilash, mexnat iqtisodiyoti kabilar xam menejment fani 
bilan chambarchas bogʻliqdir. 
Boshqarish fani bilan yuridik fanlari oʻrtasida muayyan munosabatlar 
mavjuddir. Yuridik fan boshqaruv faoliyati qanday doirada amalga oshirilishi 
lozimligini, xuquqiy normalarni qanday qoʻllash xamda xoʻjalik yuritish 
jarayonida boshqaruv organlari, raxbarlar va ayrim kishilarning me’yoriy 
xujjatlardan, qonunlardan foydalanishini belgilab beradi. 
Sotsiologiya, psixologiya va mexnat fiziologiyasi boshqaruv muammolarini 
ishlab chiqishda juda katta rol oʻynaydi. 
Menejment fani boshqarishning umumiy qonuniyatlarini oʻrganuvchi 
kibernetika fani bilan uzviy bogʻlangandir. U boshqaruv qarorlarini qabul qilish 
uchun zarur boʻlgan axborotlarni idrok qilish va qayta ishlash jarayonlarini 
oʻrganadi. Kibernetika yutuqlari: 

boshqaruvdagi axborot tizimini takomillashtirishga; 

boshqarish jarayonini kompyuterlashtirishga; 

avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimini yaratishga keng yoʻl ochib beradi. 
Qayd qilingan aloqador fanlarni mukammal oʻrganish boshqarishning sir-
asrorlarini chuqur anglashga va uni samarali qoʻllashga imkon beradi.
XX asrning 60-80 - yillarida Gʻarbda zamonaviy menejment rivojlana boshlanadi. 
Gʻarb nazariyotchilari ijtimoiy tizimlar maktabi boshqaruvini tashkil qilish 
maqsadida: 

tizimli yondoshuv asoslarini ishlab chiqishadi; 

---

12 

yaxlit tizim bilan uning qismlari munosabatlari masalalarini koʻrib 
chiqishadi; 

bir qancha oʻzgaruvchi omillarning boshqaruvga boʻlgan ta’sirini 
oʻrganishadi. 
Bu maktab namoyandalari (amerikalik Ch.Barnard, G.Saymon) zamonaviy 
menejmentda qoʻyidagi toʻrt yondoshuvni asoslab beradilar.