"menejment va iqtisodiyot"

Kadrlar 
attestatsiyasi 
- 
bu 
xodimlarning 
malakasini 
bilim 
va 
ko`nikmalarining  darajasini,  faoliyatining  samaradorligini,  ishdagi,  xizmatdagi  va 
boshqa  sohalardagi  fazilatlari,  egallab  turgan  lavozimiga  to`g’ri  kelishi  yoki 
kelmasligini  aniqlab  olish bo`yicha bajariladigan  jarayon va ish tartibidir. 
Attestatsiya  ishining  ahamiyati  nimadan  iborat?  Kadrlar  attestatsiyasi 
xodimlarning  sifat  tarkibini  yaxshilash,  ularni  oqilona  joy-joyiga  qo`yish, 
xodimlarni  topshirilgan  ish  uchun  javobgarligini  kuchaytirishga  qaratiladi. 
Attestatsiya  xodimlarni  egallab  turgan  lavozimlariga  qanchalik  munosib  ekanligini 
aniqlashning  asosiy  vositasi  sifatida  xizmat  qiladi.  Kadrlar  attestatsiyasi  vaqti-vaqti 
bilan  xar yili  yoki ikki-uch  yilda  bir marta ham o`tkazilishi  mumkin.     
Respublikada  bozor  iqtisodiyoti  davrida  kadrlar  tayyorlash borasida bir  qator 
yangi  talablar  yuzaga keldi.  Ular  ichida eng muhimlari  quyidagilardan  iborat:  
-  ijtimoiy-psixologik  diagnostika; 
-  kadrlarni  boshqarish tizimini  axborot bilan ta`minlash; 
-  bandlikni  boshqarish; 
-  zaruriy  bo`sh lavozimlarga  nomzodlar tanlash; 
-  kadrlar  salohiyati  va xodimlarga  bo`lgan ehtiyojlarni  tahlil  etish; 
-  kadrlar  marketingini  belgilash; 
-  xizmat  martabasini  rejalashtirish  va nazorat qilish; 
-  xodimlarning  kasbiy va psixologik  moslashuvi, ko`nikishi;   
-  mehnat-huquqiy  munosabatlar masalalari; 
-  mehnat  etikasi  va estetikasi. 
Agar  ma`muriy  -  buyruqbozlik  tizimi  sharoitida  bu  mezon  va  vazifalarga 
ikkinchi  darajali  deb  qaralgan  bo`lsa,  bozor  munosabatlari  sharoitida  ular  birinchi 
o`ringa  chiqarildi.  Bu  mezon  va  vazifalarga  e`tibor  berish  sanoat  taraqqiyotining 
barqaror va izchil  rivojlanishiga  katta imkoniyatlar  yaratib beradi.  
Boshqaruvning    barcha  darajalarida  inson rolining ortib borishi, iqtisodiyotda, 
shu  jumladan,  sanoatda  keng  qamrovli  tarkibiy  o`zgarishlar  sodir  bo`lishi  va 
raqobat  darajasining  o`sishi  kadrlarning  boshqarishga  yondoshuvini  o`zgartirishni 
taqozo etadi. Bunday yondoshuvlar quyidagilardan  iborat: 
  xodimlarning  samarali  ishlashlarini,  faoliyat  ko`rsatishlarini  tashkil  etish; 
  lavozimlar  darajasini  optimallashtirish,  zaruriy  mahorat  va  malakalar  tizimini 
yaratish; 

---

100 
 
  ishlab chiqarish madaniyatini  shakllantirish  va rivojlantirish; 
  institutsional  maqsadlarga erishish; 
  o`z jamoa va o`z xodimlarining  manfaat  va ehtiyojlarini  to`laroq qondirish.   
Sanoatda 
kadrlar 
malakasini 
oshirish 
va 
ularni 
qayta 
tayyorlash 
mutaxassislarning  bilim  va  ilm  darajasini  yuqoriga  ko`tarish,  kasb  mahorati  va 
ko`nikmalarini  yangilash  hamda  chuqurlashtirishga  qaratilgan.  Kadrlar  malakasini 
oshirish  va ularni qayta tayyorlash tarmoq va korxonalarda bu borada olib borilgan 
faoliyat  natijalariga  ko`ra  davlat  tomonidan  tasdiqlangan  namunadagi  guvohnoma 
yoki sertifikat  topshiriladi. 
Sanoatda  kadrlar  malakasini  oshirish  hamda  ularni  qayta  tayyorlash  tizimini 
tashkil  etish va rivojlantirish  uchun quyidagilar  zarur: 
-  kadrlar  malakasini  oshirish  va  ularni  qayta  tayyorlash  tizimi  faoliyatida 
yangicha  tarkib, mazmun  hamda bu tizimni  boshqarishni shakllantirish; 
-  yuqori  malakali  o`qituvchi-mutaxassis  kadrlar  tayyorlash  va  sohani  ular  bilan 
to`ldirib  borishni ta`minlash; 
-  kadrlar  malakasini  oshirish  va  ularni  qayta  tayyorlash  tizimining  bu  sohada 
raqobatga  asoslangan  muhitini  shakllantirish  va  samarali  faoliyat  olib  borishni 
ta`minlovchi  normativ  bazasini  yaratish; 
-  kadrlar  malakasini  oshirish  va  ularni  qayta  tayyorlash  ta`lim  muassasalarini 
davlat  attestatsiyasi  vа  akkreditatsiyasidan  o`tkazish  tizimini  ishlab  chiqish  va 
amaliyotga  joriy  etish; 
-  iqtisodiyotning  davlat  va  nodavlat  sektorlari,  mulkchilikning  turli  shaklidagi 
tashkilot 
va 
muassasalarning 
talab-ehtiyojlariga 
muvofiq 
kadrlar 
va 
mutaxassislarni  ildam  qayta  tayyorlash  vа  ularning  malakasini  oshirishni 
ta`minlovchi  davlat  va  nodavlat  ta`lim  muassasalarini  tashkil  etish  vа 
rivojlantirishga  ko`maklashish; 
-  professional  treningning  ilg’or  texnologiya  va  uskunalarini,  shuningdek, 
murakkab,  fan  yutuqlarini  talab  qiluvchi  texnologiya  jarayonlari  imitatorlarini 
ishlab chiqish, yaratish va amaliy  o`zlashtirib  olish. 
Kadrlar  tayyorlash  va  qayta  tayyorlash  tizimida  xalqaro  hamkorlik  alohida 
ahamiyat  касб  etadi.  Bu  muammoni  hal  etish  uchun  hamkorlikning  xalqaro-
huquqiy  bazasi  yaratilishi,  uning  ustuvor  yo`nalishlari  ro`yobga  chiqishi,  xalqaro 
ta`lim  tizimlari  rivojlantirilishi,  mutaxassislar  almashishi  kengayishi  kerak.  Bu 
boradagi  milliy  ho`jjatlar  xalqaro  miqyosda  e`tirof  etilishi,  investitsiyalarning  keng 
jalb  qilinishi  borasidagi faoliyat  kuchaytirilishi  kerak.