“Mеnеjmеnt nаzаriyasi” fаni bo’yichа

XULOSA 

 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

KIRISH 

 

O‗zbekiston  Respublikasining  jahon  iqtisodiy  xo‗jalik  tizimiga  chambarchas 

bog‗lanayotganligi  va  bozor  iqtisodiyotiga  bosqichma-bosqich  o‗tayotganligi 

natijasida  xalq  xo‗jaligi  miqyosida  yangi  mulk  shaklidagi  korxonalar, 

kompaniyalar,  firmalar,  jamiyatlar  shakllanayotganligi  munosabati  bilan 

boshqarishning  mazmunan  yangi  turi  bo‗lgan  menejmentni  o‗rganishga  bo‗lgan 

ehtiyoj  tobora  ortib  bormoqda.  Prezidentimiz  I.  A.  Karimov  ta‘kidlaganidek 

«Ma‘mur  —  menejerlarni  tayyorlashni  yo‗lga  qo‗yish,  yangi  sharoitlarda,  yangi 

zamonaviy  texnologiyada  ishlashga  qobil  ishchi  va  mutaxassislarni  tayyorlashni 

yo‗lga  qo‗yish  lozim»  degan  o‗gitlari  bugungi  kunda  dolzarb  ahamiyat  kasb 

etmoqda. 

Darhaqiqat,  hozirgi  kunda  yuqori  malakali  yuksak  kasbiy  mahoratga  ega 

bo‗lgan  boshqaruvchilargina  mamlakatimiz  taraqqiyotini  jahonning  eng 

rivojlangan davlatlari qatoriga iqtisodiy bo‗ronlarsiz olib chiqishi mumkin.  

Respublikamizdagi  iqtisodiy  va  siyosiy  tizimlarda  ro‘y  berayotgan  

o‘zgarishlar  har  bir  jamoa,  guruh,  shaxs  uchun,  ularning  faoliyat  ko‘rsatishning 

barqarorligi uchun katta imkoniyatlar tug‘dirish bilan bir qatorda, jiddiy  havf-xatar 

ham  tug‘diradi,  amalda  kutilmagan  holatlar,  noaniqlik  kiritadi.  Bunday  vaziyatda 

qarorni  qabul  qilish  alohida  ahamiyatga  egadir,  chunki  rahbar  yoki  rahbariyat 

tomonidan  qabul  qilinayotgan  har  bir  qaror  nafaqat  korxona  faoliyatining 

natijasiga,  balki  butun  jamiyat  sotsial-iqtisodiy  ko‘rsatkichlariga  ta'sir  ko‘rsatishi 

mumkin. 

Respublikamizda  amalga  oshirilayotgan  murakkab  va  shu  bilan  bir  qatorda 

tarixiy isloxatlar davomida iqtisodiy va siyosiy va ijtimoiy hayotimizda ma'lum bir 

muammalarga duch kelmoqdamiz. Shulardan biri - ro‘y beradigan o‘zgarishlar va 

imkoniyatlarni oldindan ko‘ra olish hamda xo‘jalik siyosati va strategiyasini ishlab 

chiqishdir. Korxonalar va ularning rahbarlari atrofdagi o‘zgarishlarga oddiy e'tibor 

beribgina  qolmasdan,  ilmiy  asoslangan  usullar  asosida  bu  o‘zgarishlarni  oldindan 

ko‘ra  bilish,  muvofiqlashtirish,  korxona  maqsadlariga  va  tashqi  sharoitlarga 

moslashtirishni boshqarishlari zarurdir. 

---

Xo‘jalik siyosatini va strategiyasini ishlab chiqishda ―Strategik menejment‖ga 

murojat  qilamiz.  ―Strategik  menejment‖  nafaqat  menejmentning  bir  qismi,  balki 

alohida fan hamdir. Be‘jizga bu fanni oliy o‘quv yurtlarida ―menejment‖ fanidan 

yana alohida o‘rganilmaydi. Har bir menejerga boshqaruvning strategik yo‘llarini 

bilish muhimdirki, unga alohida to‘xtalib o‘tiladi. 

«Strategiya»  so‘zi  grek  tilidan  olingan  bo‘lib  «jang  maydonida  joylashtirish 

san'ati» degan ma'noni anglatadi. Ammo bu xarbiy termin oxirgi 20 yil mobaynida 

mutaxasislar faoliyatiga, menejmentning nazariyasi va amaliyotiga keng ko‘lamda 

kirib keldi va quyidagi ma'noni kasb etdi. Strategiya - bu boshqarish yechimlarini 

qabul  qilishda  korxona  foydalanadigan  tartib  va  qoidalar  yig‘indisidir.  Bundan 

tashqari  uni  yana  quyidagicha  izoxlash  mumkin.  Strategiya  -  bu  korxona 

missiyasini  amalga  oshirish  va  xo‘jalik  maqsadlariga  oshirishni  ta'minlovchi 

umumiy majmuiy rejadir. 

Strategik  menejment  korxona  ishlab  chiqarish  faoliyatini  rejalashtirish, 

mehnat  jarayonini  tashkil  etish,  korxona  kelajagini  belgilab,  unga  yetib  borish 

chora-tadbirlarini  ishlab  chiqish  va  ularni  amalga  oshirish,  firmaning  iqtisodiy 

salohiyatini boshqarish kabi vazifalarni o‘z ichiga oladi. 

Strategik  menejment  boshqarishning  ustivor  qonuniyatlari,  jixatlari  bilan  bir 

qatorda  korxona  faoliyatining  yuqori  samaradorligini  ta'minlash,  maxsulot 

raqobatbardoshligini  oshirish  va  uning  bozordagi  barqarorligini  mustahkamlashda 

qat'iy qarorlarni qabul qilishni o‘rgatadi.