Menejment kafedrasi

Qisqa muddatli davrda, erkin raqobat sharoitida, odatda, bozordagi talab va taklifning o’zaro nisbati deyarli o’zgarmaydi. SHuning uchun baholar nisbatan barqaror bo’ladi. Alohida firma bozordagi baholarga ta’sir eta olmaydi.
Uzoq muddatli davrda bu sharoitlar o’zgaradi. Firma shu muddatda tarmoqdagi o’z ulushini kengaytirishi yoki, aksincha. qisqartirishi va hatto tarmoqni tark etishi mumkin. Uzoq muddatli davrda tarmoqdagi raqobat sharoitlari va baholarda qator jiddiy o’zgarishlar yuz beradi. Demak, uzoq muddatli davrda muhim ravishda ishlab chiqarishni texnologik yangilashga, doimiy va o’zgaruvchi xarajatlarni tejashga, mahsulotning xaridorgirligini oshirishga jiddiy e’tibor berish lozim.
Tadbirkorlikda iqtisodiy tahlil muhim rol o’ynaydi. Uning asosiy maqsadi qo’yilgan vazifalarning bajarilishini, belgilangan ko’rsatkichlarga erishish darajasini aniqlash va baholash, ulardan chetlanishlar miqdori va sabablarini, ishlarni yaxshilash yo’llarini aniqlash hisoblanadi. U moliyaviy va boshqaruv tahlili, operativ va davriy, statistik ko’rinishlarda moliyaviy-xo’jalik hisobotlarni o’rganish, gorizontal tahlil, vertikal tahlil, trend tahlili, omiliy tahlil, moliyaviy koef-fitsientlar tahlili usullari yordamida amalga oshiriladi. Tadbirkorlikda mahsulot ishlab chiqarish va uni sotish, ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxi, faoliyat daromadi, foydasi, rentabelligi, samaradorligi muntazam ravishda tahlil qilib borilishi lozim.


Tayanch iboralar
Taxlil, ichki taxlil,tashqi taxlili, ishlab chiqish xarajatlari, davr xarajatlari, kapital xarajatlar, bevosita moddiy xarajatlar; bevosita mehnat xarajatlari; ko’p yoqlama xarakterdagi xarajatlar, doimiy va o’zgaruvchi xarajatlar, chegaraviy xarajatlar, rentabellik.


Nazorat va muhokama uchun savollar.

1. 
   Korxona faoliyatini taxlil qilishning maqsadini aytib bering.
   
2. 
   Korxona faoliyatini taxlil qilish vazifasiga namalar kiradi?
   
3. 
   Korxona faoliyatini taxlil etish mazmuni o’z ichiga nimalarni oladi?
   
4. 
   Ichki maqsadlardagi korxona faoliyatini taxlili qaysi vazifalarni bajarishga qaratilgan?
   
5. 
   Korxona faoliyatini sof faoliyatini aniqlashda qaysi xarajatlar e’tiborga olinishi lozim?
   
6. 
   Mahsulotni ishlab chiqarish tannarxiga nimalar kiradi?
   
7. 
   Davr xarajatlarini ayting?
   
8. 
   Favqulodda zararlar deganda nimani tushunasiz?
   
9. 
   Ishlab chiqarish xarajatlarini taxlil etishda nimalarga e’tibor qaratiladi?
   
10. 
    Eng yuqori rentabellikka erishish mazmuni nimadan iborat?
    
11. 
    Rentabelli faoliyat taxlilini tushuntirib bering.