Mendeleyev klapeyron tenglamasi. D. I. Mendeleyev 874-yilda tuzgan. Pv = = rt

Mendeleyev klapeyron tenglamasi.
D.I.Mendeleyev 1874-yilda tuzgan.
1) PV = = RT yoki PV = nRT
Qisqa shaklda; PVMr = mRT kelib chiqadi;
Bu yerda;
P-bosim (101,325 kPa,101325 Pa,760 mm sim∙ust,1 atm)
V-hajm (n.sh 22,4 l )
Mr-molekulyar massa
m-modda massasi
R-universal gaz doimiysi (8,314)
T-temperatura ( 273 K + ^oC )
Universal gaz doimiysi quyidagicha topiladi.
1) Bosim kPa da bo’lsa.
R = = = 8,314 Kj/mol
2) Bosim Pa da bo’lsa.
R = = = 8314 Kj/mol
3) Bosim sim∙ust da bo’lsa.
R = = = 62,36 Kj/mol
4) Bosim 1 atm da bo’lsa.
R = = = 0,082 Kj/mol
P∙V∙Mr = m∙R∙T formuladan
1) Bosimni topish; P =
2) Hajmni topish; V=
3) Molekulyar massani toppish; Mr =
4) massani toppish; m =
5) Temperaturani topish; T =
6) molni topish; n =
Ideal gazlarning holat tenglamasi.
1) = formula bilan ifodalanadi.
Qisqa shaklda P₀V₀T₁ = T₀P₁V₁
Bu yerda;
P₀ – n.sh dagi bosim (101,325 kPa,101325 Pa,760 mm sim∙ust,1 atm)
V₀ – n.sh dagi hajm (22,4 l )
T₀ – n,sh dagi temperature (273 K)
P₁ – berilgan bosim
V₁ – berilgan hajm
T₁ – berilgan temperature ( 273 K + ^oC )
P₀V₀T₁ = T₀P₁V₁ formuladan
1) n.sh dagi hajmni topish; V₀ =
2) Hajmni topish; V₁ =
Ideal gazlarda 3 ta qonun bor
1) Temperatura o’zgarmagan sharoitda (izotermik jarayon) gazning hajmi uning bosimiga teskari proporsional bo’ladi.(Boyl Mariot qonuni 1676-y) (T=const)
P₀V₀ = P₁V₁ yani; 1) P₀ = 2) P₁ =
2) O’zgarmas hajmda (izoxorik jarayon) gazning bosimi uning haroratiga to’g’ri proporsional bo’ladi.(Sharl qonuni 1784-y) (V=const)
= qisqacha P₀T₁ = P₁T₀ bunda; 1) P₀ = 2) P₁ =
3) Bosim o’zgarmagan sharoitda gazning hajmi uning haroratiga to’g’ri proporsional bo’ladi.(Gey-Lyussak qonuni 1802-y) (P=const)
= qisqacha V₀T₁ = V₁T₀ bunda; 1) V₀ = 2) V₁ =