Melioratsiya

-  
(0,20-0,22)- 
\Jp
^ , m 
(18.5)
A g‘ dargichning  egrilik  balandligi  quyidagi  formula  yordamida 
aniqlanadi:
hn,  -  bpSina. 
c o sS
Pichoq  damining burchagi y, qirqish pichog‘ ining mustahkamligini 
va  yeyilishini  hisobga  olgan  holda  25°-30°  boMishi  kerak,  bunda  orqa 
burchak  /? > 5-7°.
1 Ifli 
I/
hx =
---- -— - -----,  m 
(18.6)
262

---

18.2. Kavaier tekislovchi mashinalarni 
hisoblash
Kavaier,  bu  kanal  yoki  transheyalardan  chiqarib  tashlangan 
tuproqdir.  Bu  tuproqlarni  surib,  tekislashda  esa,  maxsus  ish  jihozli 
mashinalar  ishiatiiadi.  Uiar,  kavaier  tekislovchi  mashinaiar  deb 
ataladi.
Bu ishda ishlatiladigan  mashinaning quvvati 37  110 kVt oraliqda 
ba'lib,  surib 
ag‘ daruvchi  ish  jihozining  balandJigi  0,8-1,75  m, 
uzunligi  esa  2,5-6,8  m  ni  tashkil  qiladi,  A g‘ dargichning  qamrash 
burchagi  45°  -90й  oraliqda  bo‘ lib,  tuproqni  qirqish  burchagi  55° 
bo‘ ladi.  Bu  mashinalarning  ish  unumdorligi  200-1000  mVsoat 
oralig'ida bo‘ ladi.
Kavaier 
tekislash 
mashinasining 
asosiy 
ko'rsatkichlarini 
aniqlash:  A g‘ dargich balandligi (18.5) formula bilan aniqlanadi.
A g‘ dargichning uzunligi:
f = (0,885-0,997) 
, m 
(18.7)
Mashinaning texnik ish unumdorligi:
U  = 6 0 -VT  KL  >m 3 / soat 
(-18  8)
bu 
yerda 
Kt-tuproqli 
davriy 
ishlaydigan 
mashinalardagi 
koeffitsiyenti;  Td-bir  davr  ish  bajarishga  sarflanadigan  vaqt,  min; 
vT
 - 
ag‘ dargich  oldidagi  tuproqning  hajmi,  m3;  u  quyidagi  formula 
yordamida aniqlanadi:
VT = A • £, m3 
(18.9)
bu yerda A-suriladigan  tuproqning ko‘ ndalang kesim yuzasi,  m2;  u 
quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
A = J ^ ,m 2 
(18.10)
2tg
bu  yerda  ф  -  tuproqni  surishda,  uning  gorizont  bilan  hosil  qilgan 
burchagi, (ф = 40°-60°).
Yurishga  qarshilik  qiluvchi  kuchiarning  yig‘ indisi 
18.2-rasmdm
 
foydalanib, aniqlanadi.
Bunda  mashinaning  yurishiga  qarshilik  qiluvchi  gorizontal 
kuchiarning yig‘ indisi:
ZF=Reg+Rf + R ,f ',k N  
1 
(1W 1,)
bu yerda 
R ,g  - 
ag‘ dargich 
oldidagi 
tuproqni 
surishdagi 
gorizontal  kuchiarning  yig‘ indisi;  R  -  mashina  o g ‘ irligining  reaksiya 
kuchi, kN; Rj - ish jihozi og‘ irligining reaksiya kuchi, kN; 
f,  f -   mos
263

---

ravishda  mashina  va  tayanch  chang‘ isining  yer  bilan  ishqalanish 
koeffitsiyenti