Международный научно-образовательный электронный журнал

Affiksatsiya usuli bilan yasalgan so`zlarning atoqli otga o`tishi
. 
Mardona
(mard+ona), 
Ulg`ay
(ulug’+ay), 
Nozik
(noz+ik). 
2.
Kompozitsiya usulida yasalgan shaxs nomlari.
Kompozitsiya, ya’ni ikki 
mustaqil so`zning o`zaro qo`shilishidan hozil bo`lgan antroponimlar yoki 
kompozitsiya usuli bilan hosil bo`lgan so`zlarning shaxs nomiga ko`chganligini 
antroponimiyada ko`p uchratamiz. Ular asosan quyidagicha tuziladi: 
1.
Ot+ot:
Gulbadan, Dilnoz, Dilroza, Dilshoda, Dilkusho, Oyjamol, Guljamol
. 
2
.Sifat+ot: 
Qorako`z, Qorasoch, Gajakgul
. 
3.
Son+ot: 
Mingoyim, Mingbeka
. 
4.Ot+fe’l. 
Bu tipdagi antroponimlarning aksariyati diniy tushunchalar, farzandni 
Yaratganning in’omni deb bilish natijasida yoki irim-sirimlar natijasida yuzaga kelgan: 
Egamberdi. Xudoybergan.
 

---

622 
Bundan tashqari ba’zi o`zbek antroponimlarida 
predikativ (ega, kesim) 
munosabati ham kuzatiladi. 
Xudoberdi, Umrzoq
,
 Egamberdi. Xudoybergan.
Tilimizda izofa shaklidagi ayollarga xos antroponimlar ham uchrab turadi. Izofa 
arab tili nuqtayi nazaridan qaratqich qaralmish, fors tili nuqtayi nazaridan qaratqich 
qaralmish va sifatlovchi sifatlanmish munosabati sanaladi: 
Sarvinoz, Merinoz
.
Fe’l turkumidan o`sib chiqqan antroponimlar uncha ko`p emasdek tuyuladi, 
lekin arab tilidan o`zlashgan ismlarga nazar solsak, ularning aksariyati fe’l, uning 
sifatdosh, masdar(fe’lning noaniq shakli) shakllari ekanligiga guvoh bo`lamiz.
Masalan, 
Mahfuza
- o`zbek tilida ot, lekin arab tilida hafaza. 
Mahfuza
esa masdar shakli 
bo`lib “saqlamoq” demakdir. Demak, o`zlashgan so`zlarning nomlari hammasi ham 
o`z grammatik ma’nosida o`tavermas ekan.