Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №25 (том 2)

Sog`liqni saqlash tizimi 
Biz sog`liqni saqlash haqida so`z yuritar ekanmiz aslida bu tizim qanday ehtiyojlar 
ustiga qurilganini bilib olishimiz kerak deb hisoblayman. Sog`liqni saqlash tizimi: 

Moddiy, moliyaviy, mexanik hamda inson kabi zarur resurslarning yig`indisidir. 

Rasmiy va norasmiy tashkilotning o`zaro ta`siri va ushbu resurslarni jismoniy 
shaxslar va aholiga maqbul sog`liqni saqlash holatini saqlab qolish va uni 
yaxshilashga yordam berish uchun xizmatlar ko`rsatishda konversatsiya 
qilinishi va zarurat tug`ilganda yoki hatto suboptimal holatda uni yaxshilash 

---

420 

Sog`liqni saqlashning yakuniy mahsuloti, ta`rifi turlicha bo`lishi mumkin,lekin 
odatda jismoniy, aqliy va ijtimoiy farovonlik holati yoki o`z hayotini ijtimoiy va 
shaxsiy maqsadlarga hamda inson huquqlari qadr-qimmatiga erishish bilan mos 
keladigan tarzda yashash qobiliyati sifatida tushuniladi. 
Sog`liqni saqlash tizimi maqsadlarni ta`minlaydigan bir qator funksiyalarga ega va 
bular: 

Boshqaruv 

Resurlarni yaratish 

Xizmatlarni taqdim etish 

Javobgarlik 

Salomatlik 

Adolatli xissa 

Moliyalashtirish 
Boshqaruv- bu sog`liqni saqlash tizimining tarkibiy qismlari hamda funksiyalarini 
nazorat qilish va bu milliy hukumatlar tomonidan eng yaxshi bajariladigan yagona 
funksiyadir. Biroq, milliy hukumat byudjeti, boshqaruv salohiyati, ma`lumotlarning 
yetishmasligi va ko`plab sog`liqni saqlash tizimlarining uyushmagan tabiati tufayli bu 
funksiyani e`tiborsiz qoldirdi, bu esa jiddiy muammolarga olib keldi. Ko`pgina milliy 
sog`liqni saqlash tizimlarining diqqati xizmatlar ko`rsatishga qaratilgan bo`lib, 
sog`liqni saqlash byudjetlarining ko`p qismi davolanish uchun takroriy harajatlar, 
hususan, ish haqi va yirik shahar xizmatlari hisobidan amalga oshiriladi. Samarali 
nazorat hukumatlarga tizimning boshqa funksiyalariga nisbatan ish faoliyatini 
baholash hamda sog`liqni saqlash yo`nalishida ko`pgina islohotlar qilish imkonini 
beradi.[2]