Vlachov / Florin
(qarang 1980, 50-78) izlanishlariga borib tarqaladi. Bu esa ko'plab tilshunoslar va
tarjimon olimlar tomonidan mamnuniyat bilan foydalaniladi, tahlil qilinadi, taklif
qilinadi va kengaytiriladi. Vlachov, Florin (qarang 1980, 50 ff.) tasnifi tildan tashqari
o'ziga xoslikdan boshlanadi, shu bilan birga, parametrlar joyi va vaqti ham kiritilgan.
Bu tasnif mulohazalar o'rtasidagi munosabatlarni va ular o'rtasidagi tushunchani
beradi. Menimcha, Vlachov va Florin realiyalarni tasniflashda to’g’ri yondashuv olib
borgan. Demak, quyida ularning ba’zi tasniflarini keltirib o’tamiz.
Yanada ko'p qirrali Ob'ektga ko'ra tasniflash (Vlachov / Florin, 1980, 51-54 bo'yicha):
A. Geografik Realiyalar. Bunga fizik geografiya ob'ektlari va ularning qismlari.
b. An'analar, san'at va boshqalar.
1. Kundalik hayot (oziq-ovqat, ichimliklar, kiyim-kechak, binolar, mebellar, idishlar)
2. Transport va boshqalar)
62
Taqqoslang: DUW, 2007
63
Taqqoslang: Drößiger,2010, 50- bet
64
Taqqoslang: Koller, 2004, 232- bet
644
3. ish (ishlaydigan odamlar, asboblar, tashkilotlar),
4. San'at va madaniyat (musiqa, raqslar, musiqa asboblari, folklor, Teatr, san'at
buyumlari, ijrochilar, odob-axloq, urf-odatlar, festivallar, o'yinlar,),
4. Etnik ob'ektlar (etnonimlar, familiyalar, taxalluslar, Shaxsiy ismlar yashash joyi
bo'yicha),
5. O’lchamlari va pullari.
C. Ijtimoiy-siyosiy Realiyalar
1. Ma'muriy-hududiy tuzilish (yashash joylari, qismlar, yashash joylari)
2. Hokimiyat vakillari va organlari
4. Harbiy Realiyalar (birliklar, qurollar, darajalar).
Vlachov / Florin o'zlarining tasnifini jismoniy tabiatdagi Realiyalar bilan boshlaydi.
Masalan: geografik Realiyalar, (
tornado,Flora, Fauna, landschaft,
) yoki hammasi
umumiy birlikda „naturalia“ deb nomlangan. Borliq bilan muomala qilishda birinchi
bo'lib tabiiy muhit belgilanadi. Vlachov va Florin nazariyalarini tahlil qiladigan
bo’lsak, biror so’z yoki birlik qabul qilinadi va mahalliylashtiriladi va o'ziga xos
boshlang'ich nuqta uning "koordinatalar tizimida" shakllanadi. Demak, Vlachov va
Florin o’z zamonining realiyalarni tasniflashda to’g’ri yo’nalishdan borgan olimlar
hisoblanadi. Shuningdek, ularning rеаliyalаrgа bеrgаn tаsniflаri bir qаtоr printsiplаrgа
аsоslаnаdi. Ulаr rеаliyalаrni tаsniflаshdа nаfаqаt mаvzuiy (tеmаtik) yondоshаdilаr,
bаlki hududiy (bir yoki bir nеchа til dоirаsidа) bo‘linishgа hаm аlоhidа аhаmiyat
bеrаdilаr. SHuningdеk, ulаr dаvriy bo‘linish printsipigа hаm аmаl qilаdilаr.
Shuningdek, nemis tilidagi turli tematik(mavzuiy) sohalarga oid realiyalarni 3
kategoriyaga tayangan holda guruhlash mumkin. 1. Etnografik realiyalar; 2. Geografik
realiyalar 3. Ijtimoiy-siyosiy mavzuga oid realiyalar;
645
Do'stlaringiz bilan baham: |