Mehmonxonalarda axborot kommunikatsion tizimlar

Tarmoq topologiyalarini taqqoslash 
                   2-jadval
 
Ko‘rsatkich 
Topologiya 
Yulduz 
Halqa 
Shina 
To‘rli 
Kengaytirish qiymati  Oz  
O‘rtacha  
O‘rtacha  
Oz 
Abonentlarni 
qo‘shish 
Yengil  
O‘rtacha  
O‘rtacha 
o‘rtacha  
Buzilishdan himoyasi  Oz  
O‘rtacha 
O‘rtacha 
o‘rtacha 
Tarmoqning uzunligi   Istalgancha   Istalgancha   Cheklangan   Cheklangan 
Abonentlarni 
qo‘shish qiymati 
Oz  
Oz 
Yuqori 
Oz 
Tarmoqning yuqori 
darajada 
yuklangandagi holati 
Yaxshi  
Q
oni
q
arli  
Yomon 
Juda yaxshi 
Real rejimda ishlash 
imkoni 
Juda yaxshi  Yaxshi 
Yomon  
Yaxshi 
Tarmoqqa xizmat 
ko‘rsatish 
Juda yaxshi  O‘rtacha  
O‘rtacha  
O‘rtacha 
 
7. Mehmonxona sohasidagi Internet resurslar  
1957  yil ARPA(Advanced  Research  Projects  Agency) tashkiloti  tuzildi.  60-yillar 
oxirida DARPA  (Defense  Advanced  Research  Project  Agency)  ARPANet tajriba 
tarmog‘ini tashkil etish haqida qaror qabul qildi. 
1972 yilda ARPANet tajriba tarmog‘i 
namoyish  etildi.  U  40  ta  kompyuterdan  iborat  bo‘lib,  barcha  kompyuterlar  teng 
huquqli  bo‘lishgan  va  resurslarga  faqat  faylga  murojaat  qilishga  mo‘ljallangan 
dasturiy  ta’minot  yordamidagina  kirish  mumkin  bo‘lgan.  1989  ushbu  tarmoq 
mustaqil tarmoq sifatida tugatildi.  
Umuman  olganda  Internetni  tarmoqlarning  tarmog‘i  sifatida  qabul  qilish 
to‘g‘ri bo‘ladi.  
1965  yil  Nelson  gipermatn  so‘zini  qo‘lladi.  Van  Dam  va  boshqalar  1967 
yilda  gipermatn  tahrirlovchisini  tuzib  chiqdi.  Nelson  1987  yil  ma’lumotlarning 
gipermatn tahrirlovchisini tuzib chiqdi. 
Jeneva  SERN  (CERN)  da    ishlovchi  fizik  Tim  Bernes  Li  1990  yil 
gipermatnli loyihani taklif etdi. Bu loyiha fizik olimlarga Internet orqali tadqiqot 
natijalarini  o‘zaro  almashish  imkonini  berar  edi.  Shunday  qilib  Xalqaro  axborot 
tarmog‘i – 
World Wide Web
 (WWW)  ga poydevor bo‘ldi.  

---

 
108 
Ushbu  kashfiyot  Dunyo  olimlari  tomonidan  maxsus  Mingyillik  sovriniga 
“The Millennium Technology Prize”  tavsiya etildi. 
 
Ushbu sovrin  (The Millennium Technology Prize) – Finlyandiya tomonidan 
joriy  etilgan  eng  yirik  xalqaro  sovrinlardan  biri  bo‘lib,  odamlarning  hayotini 
keskin  o‘zgartirishga  qaratilgan  eng  yirik  texnologik  kashfiyotlar  uchun  taqdim 
etiladi.   
 
Sovrindorlar konkursi  har 2 yilda o‘tkaziladi. Ilk  bor ushbu sovrinni 2004 
yili  Tim  Berners-Li  ga  berildi.  2006  yilda
 
Kaliforniya    universitetida  ishlovchi  
yapon  fizigi  professor  Syudzi  Nakamuraga  berildi.  Ushbu  olim  1983  yilda 
svetodiodni  (ko‘k,  oq,  va  yashil  svetodiodlar  va  ko‘k  lazerlarni)  kashf  etganligi 
uchun taqdirlandi. Ushbu kashfiyot  sohada keskin burilish yasadi va  tejamkorligi 
bilan insonlar hayotida  alohida  ajralib turadi. Bundan tashqari ushbu texnologiya  
yordamida ixcham axborot omborlarini, ma’lumotlar bazasini saqlashda  qo‘llash 
mumkin bo‘ladi.