Me’da shirasining ahamiyati va uning kislotalik darajasini aniqlash Darsning maqsadi

Ximozin (shirdon fermenti) - asosan kuchsiz kislotali va kuchsiz ishqoriy va neytral muhitlarda kalsiy ionlarining ishtirokida faol bo‘ladi. Bu ferment yosh hayvonlarda katta ahamiyatga ega. Chunki ximozin sut oqsili – kazeinogenga ta’sir qilib, uni kazeinga aylantiradi, ya’ni sutni ivitadi. Shuning uchun sut emadigan yosh hayvonlar me’da shirasida ximozin boshqa fermentlarga qaraganda ko‘p bo‘ladi. Ammo hayvon ulg‘aya borib, ozuqa iste’mol qilaboshlagan sari ximozin kamayib, pepsin va xlorid kislota ko‘payadi.

Katepsin - zaif kislotali muhitda, yosh hayvonlarda faol bo‘lib, oqsillarni peptidlargacha parchalaydi.

Jelatinaza – miqdori juda kam bo‘lib, biriktiruvchi to‘qima oqsili - jelatinani parchalaydi.

Lipaza - mikdori kam bo‘lib, yosh hayvonlar uchun ahamiyati katta.

Lipaza neytral yog‘larni glitserin va yog‘ kislotalariga parchalaydi.

Toza me’da shirasida amilolitik fermentlar bo‘lmaydi, ammo me’da-da uglevodlar qisman parchalanadi. Chunki me’daga tushgan ozuqa luqmasiga me’da shirasi shimilganiga qadar, so‘lak fermentlari ishtirokida uglevodlar parchalanadi. Me’da shirasi shimilgan joylarda esa muhit o‘zgarib kislotali bo‘ladi. Natijada amilolitik fermentlarning faolligi so‘nadi va me’da shirasi fermentlari o‘z ta’sirini ko‘rsata boshlaydi.