Mádeniyat hám kórkem-óner mákemelerin shólkemlestiriw hám basqariw páninen seminar temalari

2.Mavzu: Qarorlar (buyruklar, farmoyishlar) qabul qilish va ularning ijrosini ta'minlash. 

---

Reja: 

1. Qarorlar (buyruklar, farmoyishlar) qabul qilish 

2.Ish vaqtini xisobga olish tabeli 

Tayanch so’z va iboralar: Qonun, qaror, farmoyish, buyruq, ijro, tabel, loyiha, meyoriy-

huquqiy hujjat, 

Tashkilotlarda  har kuni ko’plab turli qarorlar qabul qilinadi. Ularning ta'sir ko’rsatish sohasi 

bo’yicha  farqlanishi:  butun  jamoaning  manfaatlariga  daxldor  umumiy  yoki  ayrim  ijrochilarga 

taalluqli xususiy tusga ega bo’lishi mumkin. Qarorlar ular qabul qilinadigan boshqaruv darajalari 

bo’yicha ham farqlanadilar: tashkilot yoki muayyan xodim darajasida bo’ladi. 

Farmoyishni  rasmiylashtirishning  quyidagi  qoidalariga  amal  qilinsa,  nomaqbul  oqibatlarga 

yo’l qo’ymaslik mumkin: 

-

 

buyruq  (farmoyish)  ijrochi  o’ylab  ko’rish  va  ijro  etishga  tayyorlanish  imkoniyatiga  ega 

bo’lishini nazarda tutgan xolda berilishi kerak;  

-

 

ijrochi buyruq (farmoyish)ni to’g’ri tushunganligini xar doim tekshirish zarur; 

-

 

farmoyish  berish  shakli  (buyruq,  ko’rsatma,  maslahat,  iltimos)  xodimning  mehnat 

funksiyasi, malaka darajasi, vijdonli ishlashi va ruhiy xususiyatlariga muvofiq kelishi kerak. 

Buyruq (farmoyish) - tashkilot ustav faoliyati doirasida asosiy va tezkor vazifalarni xal etish 

maqsadida ish beruvchi chiqaradigan xuquqiy xujjat. 

Farmoyish  berishning  qat’iy  shakli  bo’lgan  buyruk,  shubhasiz,  ijrochiga  uni  bajarmaslik 

tegishli sanksiyalarga olib kelishini tushunish imkonini beradi. 

Buyruqlar (farmoyishlar) tashkilot yoki uning tarkibiy bo’limlarini barpo etish, qayta tashkil 

etish, tugatish masalalari bo’yicha, tashkilot va uning tarkibiy bo’linmalarining funksiya hamda 

vazifalarini belgilash chog’ida, ishni rejalashtirish va faoliyatni tashkil etish jarayonida, yakunlar 

chiqarilayotganda, ishga qabul qilish, boshqa ishga o’tkazish, mehnat shartnomasini bekor qilish 

va  qonun  xujjatlariga  muvofiq,  protsessual  jihatdan  to’gri  rasmiylashtirishni  talab  qiladigan 

boshqa masalalar bo’yicha chiqariladi. 

Buyruq  (farmoyish)  loyihasi  faoliyati  buyrug’ga  (farmoyishga)  kiritiladigan  axborot  bilan 

bog’lik  mansabdor  shaxs  yoki  tarkibiy  bo’linma  tomonidan  tayyorlanadi.  Buyruq  loyihasini 

tayyorlash muddati masalalarning murakkabligi,  uni chiqarishning shoshilinchligi darajasi va u 

kelishib olinadigan bo’linmalarning soniga bog’liq. 

Buyruq (farmoyish), agar uning matnida boshqacha qoida qayd etilmagan bo’lsa, muddatsiz 

amal qiladi. 

---

Buyruq (farmoyish) amal qilishining vaqt muddati butun buyruq yoki uning qismlari uchun 

belgilanishi  mumkin.Bunday  xolda  buyruqda  u  (uning  qismi)  qanday  muddatga  yoki  qanday 

voqea boshlanishiga qadar o’zining amal qilishini saqlashi ko’rsatilishi kerak. 

Belgilangan muddat tugashiga yoki voqea boshlanishiga qadar buyruq (farmoyish) chiqargan 

ish beruvchi buyruq (farmoyish) ning amal qilishini yangi muddatga, boshqa voqea boshlanishiga 

qadar uzaytirish yoki unga muddatsiz vaqt berish to’g’risida qaror qabul qilishi mumkin. 

Buyruq (farmoyish) (uning qismi) quyidagi xollarda o’zining amal qilishini to’xtatadi: 

-

 

buyruq (farmoyish) (uning qismi) mo’ljallangan muddat tugagan yoki mo’ljallangan voqea 

boshlangan xolda; 

• 

-

 

buyruq  (farmoyish)  (uning  qismi)  qonun  bilan  belgilangan  tartibda  Konstitutsiyaga  zid  - 

noqonuniy deb topilganda; 

-

 

buyruq (farmoyish) (uning qismi) o’z kuchini yuqotgan deb topilganda; 

-

 

qonun xujjatlarida nazarda tutilgan hollarda buyruq (farmoyish) bekor qilinadi. 

Yangi  me'yoriy-xuquqiy  xujjat  qabul  qilinishi  munosabati  bilan  ilgari  qabul  qilingan 

buyruqlarga (farmoyishlarga) zarur o’zgartirishlar yoki qo’shimchalar kiritiladi. 

Buyruqlar (farmoyishlar) qayta kuchga ega emas va ular amalga kiritilgandan keyin yuzaga 

kelgan munosabatlarga nisbatan qo’llanadi. Mazmuniga bog’lik xolda buyruqlar (farmoyishlar) 

umumiy  masalalar  (tashkilotning  asosiy  faoliyati)  va  shaxsiy  tarkib  bo’yicha  buyruqlarga 

(farmoyishlarga) bo’linadi.