Мбт педагогика мажмуа 2020 21 Йил лотинча docx

5. Imitatsion o‘yinlar
– iShlab chiqariSh korxonalari, iSh o‘rinlari, firmalar, taShkilotlarda
xodimlar tomonidan amalga oShiriladigan faoliyatni imitatsiyalaSh (taqlid qiliSh, ko‘chiriSh)
asosida talabalarni muayyan amaliy yoki kasbiy faoliyatga samarali tayyorlaShga yo‘naltiradigan
o‘yinlar. Bu turdagi o‘yinlar ssenariyasi, syujetidan taShqari, imitatsiya jarayon, ob’ektlarning
tarkibiy tuzilmasi va ahamiyatini to‘la ochib beriSh maqsadia modellaShtiriladi. Imitatsion o‘yinlar
jarayonida ta’lim oluvchilar muayyan operatsiyalarni, m: masalalar echiSh, ma’lum bir usulni
o‘zlaShtiriSh imkoniyatiga ega bo‘ladi.
6. Dramatik o‘yinlar (psixologik va ijtimoiy dramalar)
– psixologik hamda ijtimoiy
masalalarni hal qiliShga yo‘naltirilgan o‘yinlar bo‘lib, ular taShkil etiliShi, metodik xususiyatlariga
ko‘ra rolli va iShbilarmonlik o‘yinlariga yaqin. Odatda psixologik va ijtimoiy xarakterdagi dramatik
o‘yinlar jamoadagi muhitni yaxShilaSh, Shaxslararo munosabatlarning ijobiy bo‘liShiga eriShiSh,
muloqotga kiriSha oliSh, jamoada yagona birlikni qaror toptiriSh, o‘zgalarning ruhiy holatini to‘g‘ri
baholaSh, og‘ir vaziyatlarga uch kelgan sub’ektlarga yordam ko‘rsatiSh hamda samarali, unumli
faoliyat ko‘rsatiSh uchun zarur Sharoitni yaratiShga xizmat qiladi.
Pedagogik jarayonda o‘yinlardan foydalaniShda ayrim jihatlarga e’tibor qaratiSh lozim.
Ta’lim jarayonida o‘yin texnologiyalarini qo‘llaShga
qo‘yiladigan talablar
Barcha o‘yinlarda bo‘lgani kabi pedagogik o‘yinlar jarayonida ham iShtirokchi-talabalar faol
holatda bo‘ladi, Sheriklari bilan o‘zaro munosabatga kiriShadi, Shuningdek, o‘z qaraShlarini
Sheriklariniki bilan taqqoslaSh, jamoa bilan zarur munosabatni o‘rnatiSh orqali o‘zini o‘zi
o‘rganadi.
Ssenariy va uning mohiyati muhim ahamiyatga ega. Zero, aynan ssenariygina tegiShli ta’lim,
tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlarga eriShiSh imkoniyatini ta’minlaydi. O‘qituvchilar o‘yin
ssenariylarini tayyorlaShga alohida e’tibor qaratiShlari, ssenariyni tayyorlaSh malakasiga ega
bo‘liShlari zarur.

---

205
Pedagogik xarakterdagi o‘yinlarning tarkibiy tuzilmasi quyidagilardan iborat:
Ta’lim jarayonida o‘yin texnologiyalari qo‘llaSh quyidagilarga asoslanadi:
- guruhni ShakllantiriSh;
- maShg‘ulotlarning boSh maqsadini ifodalaSh;
- muammoli vaziyatni vujudga keltiriSh;
- rollarni taqsimlaSh,
- o‘yin reglamentini o‘rnatiSh;
- materiallar, yo‘riqnomalar, qoidalar va ko‘rsatmalar to‘plamini tarqatiSh;
- maslahat beriSh
O‘yin texnnologiyalarini qo‘llaShda rollar qur’a taShlaSh yo‘libilan taqsimlanadi. Bunda
rollar nomi yozilgan kichik qog‘ozchalarda foydalaniSh mumkin. Rollarning talabalar o‘rtasida
qur’a asosida taqsimlaniShi kelib chiqiSh ehtimoli bo‘lgan noroziliklarning oldini oladi. O‘yin
jarayonida belgilangan vaqt (reglament)ga, muloqot odobiga rioya etiSh, faollik ko‘rsatiSh hamda
o‘yinni oxirigacha davom ettiriSh kutilgan natijani kafolatlaydi. SHuningdek, quyidagi omillar
pedagogik maqsadlarda o‘yin texnologiyalaridan samarali foydalaniSh imkoniyatini ta’minlaydi: