Mazmuni: Kirisiw

Organikalıq tóginler haqqında bir neshe sóz
Mineral tóginler menen salıstırǵanda, olar zooplankton hám zoobentos ushın azıq-túlik retinde xızmet jetisshi bakteriyalardıń rawajlanıwına kúshli tásir kórsetedi.
Organikalıq elementlardı artıqsha qóllaw menen suw bazası pataslanǵan, gaz rejimi jamanlasadı, Gill kesellikleri hám anaerobik processlerdiń rawajlanıwı bar.

Organikalıq tóginler
Tezek, kompost, tezek hám jasıl tóginler organikalıq tóginler bolıp tabıladı.
Tezek hám kompost
Tezek tek shirigan hám gelmintlar máyekisiz isletiledi.
Kompost ósimlikler, tezek hám jerden ibarat. Bul tógin keminde altı ay dawamında pishadi.
Tezek hám kompostni bóleklashda kóplegen bakteriyalar payda boladı, olar keyinirek zooplankton tárepinen tutınıw etiledi.
Jasıl tóginler
Jasıl tóginler retinde suw hám er ósimlikleri, sonıń menen birge, bargli tereklerdiń filialları isletiledi. Ekonomikalıq tárepten jáne de paydalı tóginler túri.
Jasıl tóginlerdi kirgiziwdiń ush jolı ámeldegi: ósimlik menen suw saqlaǵıshdıń tósagini egiw, ósimliklerdi suwǵa kirgiziw hám suyıq kompostni kirgiziw.
Suw saqlaǵıshqa tóginlerdi kirgiziw usılları
Fitoplanktońa tásir qılıw kerek bolǵanda, tóginler suw qalıńlıǵında qollanıladı. Eger bentik organizmler sanın kóbeytiw kerek bolsa, tóginler suw bazalarınıń tómeńi bólegine kiritiledi.
Mineral tóginler suyıq formada qollanıladı. Suwda jaqsı eriwsheń tóginler fosfor tısqarı, qurǵaqlay formada ámelge asırılıwı múmkin.
Organikalıq tóginler suw hám qurǵaqlay suw háwizinde qollanıladı. Eki jaǵdayda da olar suw bazasınıń qıraq zonalarında kishi bólimlerge bólinedi.
Suyıq kompost, sonıń menen birge, mineral tóginler menen bir qatarda, suw háwizine sepilgan, suw ósimlikleriniń sheńgellerinen tısqarı.
Balıqshilik salasında tóginlerdi kirgiziw múddetin biliw zárúrli bolıp tabıladı. Bakteriyalar, fitoplankton, zooplankton hám zoobentos rawajlana baslaǵanda tóginler 15 dárejeden joqarı temperaturada qollanila baslaydı. Soǵan kóre, temperatura 15 dárejeden tómen bolsa, tóginlerdi qóllaw toqtatıladı.
Tezek hám kompost vegetativ dáwirde 2 ret qosıladı. Suw háwizlerin toltırıwdan aldın birinshi ret hám iyun ayınıń aqırında - iyul ayınıń basında. Doz 1-3 t.
Jasıl tóginler, ádetde, vegetativ dáwirde úsh retten kóp bolmaǵan suwda bólekleniwi menen ámelge asıriladı. Dozaj rezervuardıń gaz rejimine qaray 1-4 t.
Mineral tóginlerdiń bir dozasi ush usılda esaplanadı : zonal normalarǵa muwapıq, tuwrıdan-tuwrı esaplaw hám sklyanoshnym usılı.
Birinshi usıl shama menen, lekin ol gidroximiyalıq laboratoriya ámeldegi bolmaǵan balıq xojalıqlarında qollanıladı. Qattı suw háwizlerinde mineral elementlar balıq tutıw zonasına hám suw bazasınıń jaǵdayına qaray háptesine 1-2 ret qollanıladı. Jalańash suw bazaları ushın tóginlerdi qóllaw kúnlik hám etti ret. Tóginlew dáwirdiń ma`nisin hám kirgiziw shastotasın biliw ushın tóginlerdi neshe ret qóllaw kerekligini anıqlań. Keyin ulıwma dozani qosımshalar sanına bólinedi hám bir retlik mineral element alınadı.
Ekinshi usıl anıqlaw. Biogenni saqlaw ushın mineral tóginlerdi qóllaw waqtında suwdı analiz qılıw. Haqıyqıy quramdı biliw ushın joǵalǵan muǵdardı anıqlań, keyininen tóginler muǵdarı formula menen esaplab shıǵıń.
Úshinshi usıl, sklyanoshny, eń tuwrı, lekin waqıt talap hám jumısshılar ushın zárúr ilmiy tájriybe hám kónlikpelerin talap etedi. Tóginlerdi qóllaw kúninde shıyshe ıdıslar suw menen toldırıladı hám olar málim muǵdarda hár qıylı mineral qospalardı payda etedi. Izertlew kúninde suwda kislorod muǵdarın anıqlań.
Shıyshe ıdıslar jabıq hám suwǵa 0, 5 m den aspaytuǵın tereńlikte jaylastırıladı, málim waqıttan keyin shıyshelarda kislorod muǵdarı ornatıladı. Kislorod muǵdarı kóbeygen shıyshede fitoplankton jaqsı rawajlanǵan. Bul kontsentratsiya suw bazasına kiritiledi.