ishtirokchilar ikki kishidan iborat juftliklarga birlashtiri-ladilar va ularga ko’rib chiqilayotgan tushuncha yoki asosning o’ziga xos, farqli jihatlarini (yoki aksi) doiralar ichiga yozib chiqish taklif etiladi;
navbatdagi bosqichda ishtirokchilar to’rt kishidan iborat kichik guruhlarga birlashtiriladi va har bir juftlik o’z tahlili bilan guruh a’zolarini tanishtiradilar;
juftliklarning tahlili eshitilgach, ular birgalashib, ko’rib chiqilayotgan muammo yohud tushunchalarning umumiy jihatlarini (yoki farqli) izlab topadilar, umumlashtiradilar va doirachalarning kesishgan qismiga yozadilar.
Takrorlash uchun savollar:
1.Reproduktsiya nima? 2.Urug’lar necha yilda yangilanadi? 3.Nav almashtirish va urug’ yangilash nima?
Topshiriq. 17 - MAVZU: URUG’LARGA BERILADIGAN XUJJATLAR VA ULARNING YURITISH TARTIBI
1. Ishning maqsadi: Talabalarni navdor ekinlar va urug’larga beriladigan hujjatlar namunalari bilan tanishtirib ularni yuritish tartibini o’rgatishdan iborat.
2. Uslubiy ko’rsatmalar. Barcha ekinlarning urug’lari tegishli hujjat bilan rasmiylashtiriladi. Urug’lik ekinlar ko’paytirish ko’chatzoridan boshlab aprobatsiya qilinib 3-shakl bo’yicha aprobatsiya akti tuziladi. Urug’chilikning dastlabki bosqichlarida o’tkazilgan ishlar xaqida akt tuziladi. Aktga bu ishni bajargan selektsioner mutaxassis va ilmiy tadqiqot muassasasi urug’chilik bo’limining boshlig’i imzo chekadi. Elita urug’lari yetishtirishning barcha ko’chatzorlari va ekinzorlarida o’tkazilgan ishlar «Elita urug’lari yetishtirish bo’yicha ishlarni hisobga olish jurnali» ga yozib boriladi. Xo’jaliklarda ekish uchun belgilangan urug’lar quyidagi hujjatlarga ega bo’lishi kerak:
Urug’lar xo’jalikning o’zida yetishtirilgan bo’lsa navlarning ekish sifatlarini, saraligini ko’rsatuvchi «Urug’larning saraligi haqida guvohnoma» va navlilik sifatlarni ko’rsatuvchi aprobatsiya akti.
Navdor urug’lar (superelita va elita, makkajo’xorining o’zidan changlantirilgan liniyalarning urug’idan tashqari) urug’chilik xo’jaliklarning omboridan olingan yoki xo’jaliklararo almashtirilganligi haqidagi hujjat. Ekish sifatlari bo’yicha standart talabi darajasiga yetkazilmagan urug’lar «Navlilik guvohnomasi» ga, makkajo’xorining navlari va o’zidan changlantirilgan liniyalarning super elita va elita urug’lari «Urug’ attestati»ga ega bo’lishlari kerak. Xo’jaliklar ekish sifatlari bo’yicha standart talablariga mos keladigan navdor urug’larni sotganlarida ularga quyidagi hujjatlarni qo’shib jo’natishlari kerak:
a) navlar va o’zidan changlantirilgan tizmalarning superelita va elita urug’lariga beriladigan «Urug’ attestati»;
b) duragaylash dalasidan olingan makkajo’xorining duragay urug’lariga belgilangan shaklda beriladigan guvohnoma.
Urug’chilik xo’jaliklari va tajriba muassasalari navdor urug’larning (superelita, elita va o’zidan changlantirilgan liniyalarning urug’laridan tashqari) tozaligi va namligi bo’yicha saraligini don tayyorlashdagi chegaralangan doirada standart talabi darajasiga yetkazilmasdan topshirganlari ularga «Navlilik guvohnomasi» ni qo’shib yuborishlari kerak.