Maydandi kvadratlarg’a bolip nivelirlew Kirisiw I. Maydandi kvadratlarg’a bolip nivelirlew jumislari

N-3 nivelirli tekseriw. Nivelirdi isletiwden aldın onın’ to’mendegi geometriyalıq sha’rtlerin qanaatlandırılıwı tekseriledi.

3-su’wret. Nivelirdin’ tiykarg’ı geometriyalıq oqları: VV^/ -trubanın’ ko’riw og’ı, UU^/ -tsilindrlik adilak og’ı, ZZ^/ -shen’berli adilak og’ı, JJ^/ -nivelirdin’ aylanıw og’ı, NN^/ -jipler tu’rinin’ gorizontal jibi.

Ko’teriw vintleri arqalı shen’berli adilak tu’tikshesi adilak qutısındag’ı shen’ber orayına keltiredi h’a’m nivelir joqarg’ı bo’legi 180⁰ qa burıladı. Tu’tikshe ortada qalg’an bolsa, sha’rt orınlang’an boladı, biraqta tu’tikshe aqqan bo’leginin’ yarımı orayg’a adilak du’zetkish vintleri menen qalg’an yarım ko’teriw vintler menen keltiriledi. Tekseriwdi baqlaw ushın ta’kirarlanadı.
2. Jipler tu’rinin’ ufkiy jibi nivelir aylanıw og’ına perpendikulyar bolıwı kerek (NN^/JJ^/). Jipler tu’rinin’ ortasındag’ı jibi nivelirden 25-30 m alıstag’ı jaqın ko’rinetug’ın tochkag’a bag’darlaydı h’a’m truba a’ste-aqırın jılısqanda tu’r jibi tan’lang’an tochkadan sırtqa shıqpasa, sha’rt orınlang’an boladı. Biraq tu’rdi truba korpusı menen bekkemlenetug’ın vinti bosatılıp jipler tu’ri h’alqası burıladı.
3. Trubanın’ ko’riw og’ı tsilindrlik adilak og’ına parallel bolıwı kerek (VV^/UU^/). Bul tiykarg’ı geometriyalıq sha’rtti tekseriw ushın uzınlıg’ı 50-75 m bolg’an sızıq ushları orında qazıqlar menen bekkemlenedi (3-su’wret), olar aldında nivelirlew usılında tuwrı h’a’m keri bag’darlarda nivelirlenedi.
Nivelirlew reykaları, olardın’ du’zilisi h’a’m tekseriw. Texnikalıq nevilerlewde eki ta’repi yaqlit, uzınlıg’ı 3000 mm, qalın’lıg’ı 2-3 sm, ken’ligi 8-10 sm bolg’an reykaları (4-b-su’wret) h’a’m uzınlıg’ı 3000-4000 mm bu’klenetug’ın reykaları qollanıladı (4 e -su’wret). Reyka iyilmeytug’ın h’a’m shıdamlı bolıwı ushın kushtavr kesimli etip, sıpatlı ag’ashtan jasaladı h’a’m eki ushına metall qaplanadı. Reykalar bir trepli santimetrli bo’lekler shkalalı sıyaqlı aq h’a’m qara, ekinshi ta’repindegi bolsa aq h’a’m qızıl ren’ menen boyaladı. Sonın’ ushın reykanın’ qara ren’li ta’repi-