Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti

Asosiy adabiyotlar
1.Gulomov S.S., Axmedov D.K. Kichik va xususiy tadbirkorlik asoslari. T.2002
2. Ish yuritish asoslari. Toshkent . Ukituvchi. 2003.
3.Tomsinov V.A. Vneshnetorgovыe sdelki: Prakticheskie rekomendatsii po sostavleniyu kontraktov. M.2004.
X U L O S A

Bozor munosabatlari sharoitida oliy ta’lim tizimida mutaxassislar tayyorlashda chukur uzgarishlarni, ya’ni jaxon standartlariga javob bera oladigan mutaxassislarni etkazib berish muxim masala xisoblanadi. SHunday ekan, xozirgi sharoitda zamonaviy kadrlardan xujjatlar bilan imshlashda ularga tugri yondashish, xujjatlarni tugri tuzilishi va rasmiylashtirilishiga e’tibor berish va uzbek tilida ish yuritish talab etiladi.

Bozor sharoitida ish yuritishga bulgan noilmiy yondashish turli mulk egalarining iktisodiy manfaatiga katta zarar etkazishi tabiiy xoldir. Bozor iktisodiyoti sharoitida xar bir moddiy va ma’naviy ishlab chikarish maxsulotlari xisob-kitobli bulishi lozim. CHunki bu jamiyat isrofgarchilik illatlariga karshi kurashuvchi asosiy mexanizmdir. Demak xisob-kitob bor joyda xujjatlar bilan ishlashni talab kilinadi. Umuman olganda, bozor sharoitida xar bir ish turli-tuman xujjatlarga tayangan xolda olib boriladi. Agarda xujjatlar notugri tuzilgan bulsa, u xolda ular shartnoma asosida ish kurayotgan va shu shartnomadan uzaro manfaatdor bulgan ikki tomonning ish foliyatiga salbiy ta’sir kursatadi va bu ta’sir okibatida jamiyat xam zarar kuradi. SHunday ekan zamonaviy mutaxassis xujjatlar bilan ishlash, ya’ni shartnoma tuzish koidalarini yaxshi bilmoklari lozim.
Ish yuritishni takomillashtirish yullaridan biri – ish yuritish xodimlari foliyatiga ilmiy usullarni joriy kilishdir. Xujjat tuzishni urgatish maxsus ta’lim tizimida eng dolzarb masaladir. Idora xodimlarini tayyorlash va ular malakasini oshirish kurslarini xamma joyda tashkil kilish zarur. Kolleyj va oliy ukuv yurtlarida xujjat tuzishga oid maxsus kurslar joriy etish maksadga muvofikdir.
Ish yuritish xolatini yaxshilash uchun ish yuritish bulinmalarini (umumiy bulimlar, devonxonalar, kotiblar va xokazo) tashkil kilishni yaxshilash, lavozimlarning anik nomenklaturasini, turli kategoriyadagi korxona va muassasa uchun lavozimlar soni normativlarini ishlab chikish lozim.
Ish yuritish soxasida mexnat unumdorligini oshirish xujjat tuzish va ishlash, shuningdek, axborot olish jarayonlarini mexanizatsiyalash yuli bilan amalga oshirilmogi kerak. Xujjat ustida ishlashning kupgina jarayonlari uchun texnika vositalari mavjud.
Respublikamizda keyingi paytlarda kompyuterlar bilan ishlash yaxshi yulga kuyilmokdi va shu bilan birga internet orkali chet el tajribalaridan foydalanilgan xolda axborotlarni uzatish, xatlarni junatish, fikr almashinish xattoki shartnomalar tuzish ishlari xam amalga oshirilmokda.
SHu sababli korxonalarning xar bir bulimlarida kompyuterlarga extiyoj ortib bormokda. Ilgari kerakli xujjatlarni turli xil kataloglardan kidirib topib, shaxs egalariga topshirguncha ancha vakt sarflanardi. Xozir esa xujjatlar, ish kogozlari, shartnomalar va boshka xil xujjatlar kompyuterga yuklanib arxivning kaysi katorida kaysi xujjat saklanishini osonlik bilan topish mumkin. Bu esa uz navbatida vaktni va kogozni tejashga olib kelmokda.
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan siyosatlardan biri tadbirkorlarga kulayliklar yaratishdir. Bu kulayliklar bular bulmas xujjatlarni tuldirish, ularni tegishli shaxslarga olib borib imzolatish va shu kabilarga chek kuyishdan iboratdir. Tadbirkor yangi ish yuritmokchi bulsa turli tashkilot va firmalarga kechayu-kunduz xisobot berishi va ularga uz faoliyatini maksadini tushuntirib berish kabi ishlardan ozod bulmokda. Bu uz navbatida korxonalarda ish yuritishni ixchamlashtirib, samara bermokda.