Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

subyektiv tomondan to‘g’ri qasd 
bilan sodir etiladi. Aybdor 
harbiy xizmatdan qonunga xilof ravishda ozod etilishga yetishmoqchiligini 
anglaydi va shuni istaydi. Jinoyat 
maqsadi
– harbiy xizmat vazifalarini 
o‘tashdan bo‘yin tovlash. 
Jinoyat 
subyekti
harbiy xizmatda turgan shaxs hisoblanadi. Bu 
chaqiruv bo‘yicha harbiy xizmat o‘tayotgan oddiy askar va serjant 
(starshina) tarkibidagi shaxslar hamda harbiy unvonidan va qo‘shin turidan 
qat’i nazar harbiy xizmatni kontrakt (shartnoma) bo‘yicha o‘tayotgan 
harbiy xizmatchilar bo‘lishlari mumkin. Ko‘rib chiqilayotgan jinoyat 
subyektlari, harbiy yig’inga chaqirilgan, zaxirada bo‘lgan fuqarolar ham 
bo‘lishlari mumkin.
JK 290-moddasida
nazarda tutilgan jinoyat bu jinoyat ishtirokchilari 
deb topilgan harbiy xizmatchilar va harbiy xizmatchi bo‘lmagan shaxslar 
ishtirokida sodir etilishi mumkin. 
JK 290-moddasi 2-qismida
jangovar vaziyatda sodir etilgan harbiy 
xizmatni o‘tashdan bo‘yin tovlash uchun oshirilgan javobgarlik nazarda 
tutilgan.
(«Jangovar vaziyat» tushunchasi to‘g’risida JK 279-moddasi tahlilida 
aytilgan edi.) 
5-§. Qorovul xizmatini o‘tash qoidalarini buzish 
(JK 291-moddasi) 
Ushbu jinoyatning 
asosiy bevosita obyekti
umumiy tartibda harbiy 
xizmatni o‘tashning tarkibiy qismi kabi qorovul xizmatini o‘tashning 
o‘rnatilgan tartibini ta’minlovchi ijtimoiy munosabatlardan iboratdir. Bu 
tartibga qat’iy rioya etish qo‘riqlashga ishonilgan obyektning xavfsizligini 
va muhofaza etilishini, harbiy xizmatchilar orasida yuqori harbiy tartibni 
ushlashni ta’minlaydi. Bunday tartiblar qorovul (soqchilik) xizmatini 
o‘tashning shaxslar alohida huquqiy holati, ularga maxsus funksiyalarning 
yuklanishi, ular bilan bog’liq holda ular ma’lum bo‘lgan maxsus huquq va 
majburiyatlar, qorovul (soqchilik) xizmatini o‘tashning nizom asosida 
chiqarilgan va takomillashtirilgan tegishli buyruqlar, farmoyishlar bilan 
aniq tartibga solinganligi bilan tavsiflanadi. 
316 

---

Qorovul xizmatini o‘tash qoidalarini buzishning