Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

O‘zini yolg’ondan kasallikka solish
ostida harbiy xizmat o‘tashga 
majbur bo‘lgan shaxsda harbiy xizmat o‘tashiga to‘sqinlik qiluvchi qana-
qadir kasallikning borligi to‘g’risida tibbiy komissiyani aldash (ko‘r, kar, 
ruhiy kasal va h.k. deb ko‘rsatish), boshqa har qanday usullar bilan 
adashtirish yoki mavjud bo‘lgan kasallik simptomlarini ongli ravishda 
oshirib ko‘rsatish («kasallik aggravatsiyasi» deb ataluvchi) yotadi. Bunda 
ham somatik, ham psixik, nevrologik kasalliklar simulyatsiya qilinishi 
mumkin. 
Vijdonan, xizmat 
vazifalarini bajarishdan bo‘yin tovlash 
maqsadlarisiz, mavjud yoki taxmin etilayotgan kasallikka nisbatan 
adashish jinoyat tarkibini hosil qilmaydi. 
Hujjatlarni qalbakilashtirish
harbiy xizmatdan bo‘yin tovlash usuli 
sifatida harbiy xizmat bo‘yicha vazifalarni bajarishdan qonunga xilof 
ravishda ozod bo‘lish uchun mazmunan qalbaki hujjatlarni 
qo‘mondonlikka taqdim etishda ifodalanadi. Bunday hujjatlar tug’ilganlik 
to‘g’risidagi guvohnoma qalbaki tug’ilgan sanasi bilan, muddatidan avval 
313 

---

zaxiraga bo‘shash maqsadida, ikkinchi farzand tug’ilganligi to‘g’risidagi 
qalbaki guvohnoma, sog’lig’i to‘g’risidagi qalbaki tibbiy ma’lumotnoma, 
huquqni muhofaza qilish organlariga yolg’on chaqiruv, oiladagi o‘ylab 
topilgan baxtsizlik to‘g’risidagi telegramma va harbiy xizmatdan ozod 
bo‘lish uchun asos bo‘ladigan boshqa qalbakilashtirilgan har qanday hujjat 
bo‘lishi mumkin. 
«Barcha hollarda qalbakilashtirishning mohiyati shundaki, hujjatda 
ko‘rsatilgan voqea va hodisalar amalda mavjud bo‘lmasdan, ularga 
tayangan holda harbiy xizmatchi o‘zini vaqtincha yoki doimiy ravishda 
harbiy xizmat majburiyatlarini o‘tashdan ozod qilishni iltimos qiladi». 
Qalbaki hujjat aybdor tomonidan yoki uning iltimosiga ko‘ra, boshqa 
shaxs tomonidan tayyorlanishi mumkin. Bunda oxirgisining harakatida 
zarur belgilar mavjudligi JK 228-moddasi bo‘yicha (Hujjatlar, shtamplar, 
muhrlar, blankalar tayyorlash, ularni qalbakilashtirish, sotish yoki ulardan 
foydalanish) hamda JK 28-moddasi tegishli qismiga suyanib