Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Pul mablag‘larini berishni asossiz ravishda kechiktirish
deganda 
obyektiv, ya’ni bank mansabdor shaxsi yoki xizmatchisi ixtiyoriga bog‘liq 
bo‘lmagan, u bu holatlarni anglamagan, shunga o‘xshash vaziyatda 
anglashi mumkin va lozim ham bo‘lmagan hamda pul mablag‘larini 
262 

---

berishga jiddiy tarzda to‘sqinlik qilayotgan holatlarning mavjud emasligi 
tushuniladi. Masalan, bankda naqd pul mablag‘lari mavjud, texnik 
vositalar soz holatda, favqulodda vaziyatlar mavjud bo‘lmaganida va 
boshqa shunga o‘xshash holatlarda xo‘jalik yurituvchi subyektlarga va 
boshqa tashkilotlarga pul mablag‘larini berishni kechiktirishni asossiz deb 
tan olish lozim. 
Aybdor shaxslarning ixtiyoriga bog‘liq bo‘lmagan, biroq doimiy 
ravishda yoki davriy tarzda, ularga ma’lum sabablarga ko‘ra vujudga 
keladigan holatlar natijasida xo‘jalik yurituvchi subyektlarga va boshqa 
tashkilotlarga pul mablag‘larini berishni asossiz ravishda kechiktirish deb 
e’tirof etish lozim. Jumladan, shu kabi holatlarga ma’lum davr mobaynida 
naqd pul mablag‘lari mavjud emasligini bila turib, pul mablag‘larini 
to‘lashning aynan shu vaqtga belgilanishini kiritish mumkin.
Aybdor shaxslarning ixtiyoriga bog‘liq bo‘lmagan, biroq ularning o‘z 
harakatlari oqibatida vujudga kelgan holat sababli pul mablag‘larini 
berishni kechiktirishni asossiz deb kvalifikatsiya qilish lozim, masalan, bir 
tashkilotga pul mablag‘larini berish muddatlarini boshqa tashkilot zarariga 
qayta ko‘rib chiqish.
Har bir aniq holatda pul mablag‘larini berishni asossiz kechiktirish sababi 
alohida aniqlanishi lozim, basharti to‘lovni amalga oshirishga to‘sqinlik 
qiluvchi obyektiv holatlar aybdor shaxslarning harakatlari natijasida vujudga 
kelgan bo‘lsa, ularning xatti-harakatlari va oqibatlar kelib chiqishi o‘rtasidagi 
sababiy bog‘lanishni, shuningdek, qasdni aniqlash zarur.
Pul mablag‘larini berishni asossiz ravishda kechiktirish deb tan olish 
uchun qonun aybdorni avval ma’muriy javobgarlikka tortilgan bo‘lishini 
talab qiladi, ya’ni ma’muriy preyuditsiya majburiy shart etib belgilanadi.
Jinoyat, ish haqi, nafaqalar, stipendiyalar va ularga tenglashtirilgan 
o‘zga to‘lovlarni to‘lash uchun belgilangan muddat o‘tganidan so‘ng