|
JK 186
2
-moddasida
nazarda tutilgan jinoyatning
obyektiv tomoni
chigitdan olinadigan mahsulotni qonunga xilof ravishda ishlab chiqarish
yoki muomalaga kiritilishida namoyon bo‘ladi.
Tahlil qilinayotgan modda blanket xarakteriga ega bo‘lib, chigitdan
olinadigan mahsulotni ishlab chiqarish yoki muomalaga kiritilishi qonunga
xilofligini aniqlashda har bir holatlarda tegishli normativ-huquqiy
hujjatlarga murojaat qilish lozim.
Yuqoridagilar asosida chigitdan olinadigan mahsulotlarni
qonunga xilof
ravishda ishlab chiqarish
deganda, bunday mahsulotlarni o‘tkazish yoki
muomalaga kiritish maqsadida qonunda belgilangan tartibda ruxsatnoma
olmasdan ishlab chiqarish tushuniladi; chigitdan olinadigan mahsulotlarni
qonunga xilof ravishda muomalaga kiritish deganda esa, chigitdan
olinadigan mahsulotlarni sotish, ayirboshlash, qarz uchun to‘lash, garovga
berish va h.k. shakllarda fuqarolik muomalaga kiritish tushuniladi.
Chigitdan olinadigan mahsulotlarni qonunga xilof ravishda
o‘tkazish
deganda, ularni har xil usulda tarqatish (o‘zgaga berish, hadya
etish va h.k.lar)ni tushunish lozim.
Bunda ushbu jinoyat obyektiv tomonining sodir etilish usullaridan biri
— chigitdan olinadigan mahsulotlarni qonunga xilof ravishda muomalaga
kiritishning tarkibiga to‘xtalib o‘tsak. Xususan, bunda
qonunga xilof
ravishda olingan chigit mahsulotlarini sotish
deganda, ushbu
206
mahsulotlarni muayyan haq evaziga boshqa shaxsga o‘tkazish tushuniladi;
ayirboshlash deganda esa, chigitdan noqonuniy olinadigan mahsulotlarni
naqd pul vositasisiz boshqa moddiy qimmatlikka ega bo‘lgan tovar bilan
almashtirish tushuniladi. Bunda naqd pul vositasi deyarli ishlatilmaydi,
basharti ishlatilgan taqdirda ham yordamchi fakultativ ahamiyat kasb
etadi, ya’ni almashtirilayotgan mahsulotlarning qiymatidagi farqlarni
qoplash uchun xizmat qiladi.
Tahlil qilinayotgan moddada chigitdan olinadigan mahsulotlarni
qonunga xilof ravishda ishlab chiqarish deganda, paxta chigitini texnik
qayta ishlash va yog‘ mahsulotlarini qonunda belgilangan tartiblarini
buzgan holda ishlab chiqarish nazarda tutiladi.
Xususan
:
— paxta yog‘ini maishiy sharoitlarda va belgilangan talablarga mos
sharoitlarga ega bo‘lmagan kichik tsexlarda ishlab chiqarish. «Texnik
chigit O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi tomonidan har yili
tasdiqlanadigan yog‘-moy zavodlari va paxta tozalash zavodlarining
joylashishi asosida, faqat yog‘ning normativga muvofiq chiqishini
ta’minlayotgan yog‘-ekstraksiya korxonalariga ajratiladi»
1
;
— paxta yog‘ini sertifikatlanmagan chigit mahsulotlaridan ishlab
chiqarish. Paxta tozalash korxonasida paxta chigiti turkumidan namuna
olish yog‘-moy korxonalari tomonidan, mahsulot qabul qilib olingan
kunda, ishonchnoma asosida birkitilgan paxta tozalash va yog‘-moy
korxonalari vakillari ishtirokida amalga oshiriladi.
Sinash uchun olingan texnik chigitni «Sifat» markazi vakili qopqog‘i
zich yopilgan bankaga yoxud qalin polietilen paketga joylaydi va unga
namunani identifikatsiya qiluvchi maxsus etiketka qo‘yadi. Namuna
oluvchi imzolagan etiketkada paxta zavodining, paxta chigiti turkumining
tartib raqami, namuna olingan sana, namuna oluvchining familiyasi, ismi
va otasining ismi ko‘rsatiladi.
Namuna «Sifat» markazining urug‘lik laboratoriyasiga beriladi, bu yerda
undan 2 kg miqdorida o‘rtacha namuna ajratiladi. O‘rtacha namuna
1
Қ
аранг:
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 й. 18 сентябрдаги «Пахта чигитини
етказиб бериш ва ундан фойдаланиш механизмини такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар
тўғрисида»ги 199-сонли қарори, 2-банд // Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 37-38-
сон, 381-модда.
207
taxminan teng bo‘lgan ikki qismga — sinash uchun va nazorat namunasiga
ajratiladi. Olingan namuna sinovdan o‘tkaziladi.
Namunaning nazorat qismi idishga joylanadi, unga barcha namuna
oluvchilar vakillarining familiyalari va imzolari bilan yozilgan yorliqcha
joylanadi, so‘ngra u idishning ochilgani bilinmaydigan rasmiy tartib
raqamli plomba yoki yorliq bilan bekitiladi.
Namunaning nazorat qismi «Sifat» markazining urug‘lik
laboratoriyasida 15 kun mobaynida saqlanadi.
Texnik chigitning har qaysi turkumini sinash «Sifat» markazi
mutaxassislari tomonidan, paxta tozalash korxonalari hududlarida
joylashgan va «Sifat» markazining akkreditatsiya qilingan mintaqaviy
laboratoriyalari filiallari hisoblanadigan urug‘lik laboratoriyalarida O‘z
DSt 596 «Texnik paxta chigiti. Texnik shartlar» talablariga muvofiq
o‘tkaziladi.
«Sifat» markazining urug‘lik laboratoriyalarida paxtaning texnik chigiti
sinovlarini o‘tkazishda paxta tozalash va yog‘-moy korxonalari vakillari
ishtirok etadilar
1
.
Shuni alohida ta’kidlash lozimki, paxta yog‘i yoki kunjara ishlab
chiqarish Amalga oshirilishi uchun litsenziyalar talab qilinadigan faoliyat
turlarining ro‘yxatiga kirmaydi
2
;
—
paxta yog‘i, kunjara va sheluxani hisobga olinmagan chigitdan ishlab
chiqarish;
—
chigitdan olinadigan mahsulotlarning amaldagi qonun hujjatlarini
buzgan holda ishlab chiqarish.
Agar chigit mahsulotlarini qayta ishlash yog‘ ishlab chiqaruvchi
korxonalar uchun o‘rnatilgan texnik va sanitar normalarni buzgan holda
amalga oshirilishi natijasida iste’molchilarning hayoti va sog‘lig‘i
talablariga javob bermaydigan mahsulotlar ishlab chiqarilsa, qilmishni JK
1
Қаранг
:
Пахта тозалаш ва ёғ-мой корхоналарида пахта чигитини ишлаб чиқариш, ҳаракати, сақлаш ҳамда
қайта ишлашда дастлабки ҳисобга олишни ташкил этиш тартиби тўғрисидаги Низом (Ўзбекистон Республикаси
Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 18 сентябрдаги 199-сон қарорига илова), II бўлим.
2
Қаранг
:
Амалга оширилиши учун лицензиялар талаб қилинадиган фаолият турларининг рўйхати
(Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2001 йил 12 майдаги 222-11-сон қарорига 1 илова) //
Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжат- лари тўплами, 2002 й., 2-сон, 14-модда; Ўзбекистон Республикаси
Олий Мажлисининг Ахборотномаси, 2003 й., 1-сон, 8-модда; Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари
тўплами, 2006 й., 14-сон, 110-модда; 2007 й., 29-30-сон, 295-модда, 37-38-сон, 377-модда; 2009 й., 37-сон, 403-
модда.
208
186-moddasining tegishli qismlari bilan kvalifikatsiya qilish lozim.
Tahlil qilinayotgan modda mazmunida keltirilgan
Do'stlaringiz bilan baham: |
