Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

JK 225-moddasi 2-qismi
ning mazmuniga ko‘ra, bu harbiy xizmatni 
o‘tashdan ozod etilishi uchun yetarli asos bo‘lishi kerak. 
JK 225-moddasi 2-qismi «a» bandi
da belgilangan jinoyat badanga 
shikast yetkazish paytidan e’tiboran 
tugallangan 
deb hisoblanadi. 
Harbiy yoki muqobil xizmatdan, safarbarlik chaqiruvi rezervi safiga 
olinishdan yoki rezervda xizmatni o‘tashdan hujjatlarni qalbakilashtirish 
yoki boshqacha aldash yo‘li bilan bo‘yin tovlashni 
JK 225-moddasi 2-
qismi «b» bandi
bo‘yicha kvalifikatsiya qilish kerak. 
Hujjatlarni qalbakilashtirish 
deganda, harbiy yoki muqobil xizmat, 
safarbarlik chaqiruvi rezervi, rezervda xizmatni o‘tashdan bo‘yin tovlash 
maqsadida harbiy xizmatdan ozod etilishga asos bo‘la oladigan soxta 
hujjatlarni taqdim etish tushuniladi. Qalbakilashtirishning maqsadi — 
navbatdagi harbiy chaqiruv, xizmat yoki safga olinishdan bo‘yin tovlash 
bo‘lib, bunda chaqiruv komissiyasiga shaxsning sog‘lig‘i, yoshi, oilasining 
tarkibi singari biron-bir faktlar yoki muddatli harbiy xizmatga chaqiruvga, 
safga olinishga to‘sqinlik qiluvchi har qanday boshqa ma’lumotlar 
borligini tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etiladi. 
Harbiy yoki muqobil xizmatdan safarbarlik chaqiruvi rezervi safiga 
432 

---

olinishdan yoki rezervda xizmatni o‘tashdan hujjatlarni qalbakilashtirish 
orqali bo‘yin tovlash JK 228-moddasi bo‘yicha qo‘shimcha kvalifikatsiya 
qilishni talab qilmaydi. 
Boshqacha aldash 
deganda, shaxsning harbiy yoki muqobil xizmat, 
safarbarlik chaqiruvi rezervi safida, rezerv xizmatidan bo‘yin tovlash 
maqsadida amalga oshiriladigan hamda uning yordamida mudofaa va 
muqobil xizmat organlarini chaqiruvdan ozod etish haqida qonuniy asos 
borligini ishontirishga, ularni yanglishtirishga imkon beradigan har qanday 
usulni tushunish lozim. Masalan, komissiyaga o‘zining o‘rniga boshqa, 
oldindan harbiy xizmatga yaroqsiz shaxsni yuborish, chaqiruv 
komissiyasiga harbiy xizmatga chaqirish masalasiga ta’sir etadigan 
yolg‘on ma’lumotlarni berish va hokazo. 
Jinoyat kodeksi 225-moddasi 2-qismi «b» bandida nazarda tutilgan 
jinoyat esa, aybdorga harbiy yoki muqobil xizmatdan, safarbarlik 
chaqiruvi rezervi safiga olinishdan, rezervda xizmatni o‘tashdan ozod 
bo‘lish imkonini beradigan qalbaki hujjat taqdim etilgan yoki boshqacha 
aldash sodir etilgan paytdan boshlab