Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Faol ishtirokchilar 
— bu jinoiy guruh faoliyatida faol ishtirok etadigan, 
unga boshqa ishtirokchilarni jalb etadigan, jinoiy faoliyat rejalarini ishlab 
chiqishda va ozodlikdan mahrum qilish jazosini ijro etish muassasasining 
ishini izdan chiqarish maqsadida mahkumlarni terror qilish yoki 
ma’muriyat vakillariga hujum qilish bo‘yicha muayyan harakatlarni sodir 
etishda tashkilotchiga yordam beradigan shaxslar. 
Sharhlanayotgan jinoyat formal tarkibli jinoyat bo‘lib, ozodlikdan 
mahrum qilish jazosini o‘tayotgan shaxsning mahkumlarni terror qilish 
yoki ma’muriyat vakillariga hujum qilishda, shuningdek, bunday 
maqsadlarda jinoiy guruhlar tashkil qilish yoki shunday guruhlar 
faoliyatida faol qatnashishda ifodalanadigan ozodlikdan mahrum qilish 
jazosini ijro etish muassasasining ishini izdan chiqaruvchi harakatlari sodir 
etilgan vaqtdan boshlab, kelib chiqqan oqibatdan qat’i nazar, 
tugallangan 
hisoblanadi. 
Sharhlanayotgan moddaning 
subyektiv tomoni to‘g‘ri qasd 
bilan 
ifodalanadi. Aybdor sodir etayotgan qilmishining ijtimoiy xavfliligini 
anglaydi va uni sodir etishni xohlaydi. 
Jinoyatning maqsadi 
— ozodlikdan mahrum qilish jazosini ijro etish 
muassasalari faoliyatini izdan chiqarish. 
14 yoshga to‘lgan va muassasa turidan qat’i nazar, ozodlikdan mahrum 
qilish tarzidagi jazoni ijro etish muassasasida jazoni o‘tayotgan shaxs JK 
220-moddasida nazarda tutilgan qilmishning 
subyekti 
hisoblanadi. 
Shuningdek, xo‘jalik ishlarini bajarish uchun tergov hibsxonasida 
qoldirilgan mahkumlar ham subyekt bo‘lishi mumkin. 
Ehtiyot chorasi sifatida tergov izolyatori yoki vaqtinchalik saqlash 
izolyatorida saqlanayotgan tergov ostidagilar va mahkumlar, shuningdek, 
409 

---

ozodlikdan mahrum qilishga hukm qilingan shaxslar mazkur jinoyatning 
subyektlari bo‘la olmaydilar. Tegishli belgilar mavjud bo‘lgan taqdirda, 
sanab o‘tilgan shaxslarning harakatlari JK 219-moddasida nazarda tutilgan 
jinoyatni yoki shaxsga qarshi jinoyatni keltirib chiqarishi mumkin.