Maxsus pedagogika

11.Л.Karimov. « 0 ‘zbekistonning siyosiy-ijtim oiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy tamoyillari’
T oshkent, « 0 ‘zbekiston». 51 —57-betlar.
I l l

---

uchun zaruriy va m uhim shartlardan biridir. Darhaqiqat, sog‘lom muhitda 
soglom avlod tarbiyalanadi, sog‘lom mafkuraviy ong shakllana boradi. 
Bola uyida, ta ’lim-tarbiya muassasalarida ko‘rgani, o ‘rgangani natijasida, 
o ‘qituvchilar namunasida olgan saboqlari ta ’sirida kamolga yetib boradi. 
Buning uchun esa, milliy tarbiya mezonini belgilashda ham maxsus maktab
o'quvchilarining yosh va individual xususiyatlari, aqliy imkoniyatlari,
jismoniy yoki ruhiy rivojlanishda nuqson turlarini inobatga olgan holda
yuqorida aytib o ‘tilganlar amalga oshirib boriladi. Milliy g ‘ururga o ‘z ona
tili, madaniyati, milliy burchini anglashi, o ‘z tilida to ‘g ‘ri so ‘zlash kabilar
asos b oladi.
Milliy odob, sharqona odob-axloq, vijdoniylik, halollik, insonparvarlik, 
Vatanga sadoqat, erkin fikrlash, rostgo‘y —adolatli bo‘lish, Vatan tuprog‘ini 
e ’zozlash kabi tushunchalam i maxsus maktab o ‘quvchilari ongiga har 
qadam da singdirib borish, tarbiyaning qaysi sohasida boMmasin, uning 
tarixini, ota-bobolarimiz tajribalarini, ularning bu boradagi pandnom a va 
nasihatlarini, o ‘gitlarini o ‘rganish muhim ahamiyat kasb etadi. Bunda xalq 
og‘zaki ijodi, hadislardan foydalanish ham kerakli omil bo4ib xizmat 
qiladi. Buni amalga oshirish maxsus maktab o kquvchilariga predmet darslarini 
o'qitish jarayonida va yana ona tili, tarix, tabiatshunoslik, odobnom a, Vatan 
tuyg‘usi kabi dars jarayonlarida amalga oshirilib boriladi. Ular orasidagi 
bogliq lik , uyg‘unlik oligofrenopedagoglar tom onidan amalga oshirib 
boriladi. Ayniqsa, m ehnat darslarida o ‘quvchilarni o ‘z mehnatlari bilan 
yuitimiz ravnaqiga o ‘z hissalarini qo‘shib borishga o ‘rgatib borilishi m uhim 
tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi. Maxsus maktab o kquvchilari ongiga milliy 
istiqlol g‘oyasi asoslarini singdirish orqaligina ularda zamonaviy e ’tiqod va 
to ‘g‘ri dunyoqarashni, zamon taraqqiyoti bilan barobar qadam tashlaydigan 
mustaqil flkrli m a’naviy barkamol insonlarni tarbiyalash mumkin. Shunday 
ekan, jamiyatimiz a ’zolari bo‘lmish jismoniy va ruhiy rivojlanishida nuqsoni 
bo‘lgan o'quvchilar mafkuraviy ongini shakllantirishda quyidagilar asosiy 
vazifa qilib qo‘yiladi:
— milliy istiqlol g‘oyalariga, ona-diyorimizga cheksiz sadoqat, mehru 
muhabbat, e ’tiqod, Vatanimiz ozodligi, ravnaqi uchun fidoyilik ruhida 
tarbiyalashdek turli yo‘llar bilan tarbiyaning samaradorligini oshirish, 
maxsus m aktablarda m ehnat, kasb-hunarga yo‘naltirish, hasharchilik 
an ’analarini tiklash va davom ettirish;
— ota-bobolarimizga xos mehnatsevarlik odobiga sodiq qolish;
— bilim olishga ahamiyat berish;
— ustozu ziyolilarga, m a’rifatparvarlarga hurm at-ehtirom ko‘rsatish va 
g‘am xo‘rlik qilish tuyg‘ularini tarbiyalash va rivojlantirish;
— m a’naviy-axloqiy va boshqa qadriyatlami yanada rivojlantirish va ularga 
to‘la rioya qilish ko‘nikma va malakalarini shakllantira borish muhim ahamiyat 
kasb etadi.
112

---