Mavzuning qisqacha tafsiloti. Ushbu mavzuda biz milliy

 
Yalpi Ichki Mahsulot Va Milliy
Daromadni Hisoblash 
“Ixtiyordagi daromadning pasayishi.” “Shaxsiy iste’molning oshib ketishi.” 
“Invesititsiya sarfi ning to’xtab qolishi.” “YAIMning 4 foizga ko’tarilishi.” Asosan 
The Wall Street Journal jurnalida uchratish mumkin bo’lgan bunday sarlavhalar 
iqtisdiyotning bilimdon kitobxonlarga hozirgi holati haqida ma’lumot beradi. Bu 
bo’limdan shunday sarlavhalardan nimani bilib olish va ular ostida nimalar sharh 
etilishi mumkinligini tushunib olasiz. Ayniqsa, bu bo’limda siz milliy daromadni 
hisoblashni usullari va unga tegishli bo’lgan so’z ba iboralar bilan tanishasiz. 
ushratishin
siz
bo’limda
bu
Shuningdek,
terminlar
bo’lgan
mumkin
giz
batushunchalar keyingi bo’limlarda beriladigan makroiqtisodiy tahlil uchun muhim 
asos vazifasini o’taydi.
6
Iqtisodiyotning Amalda
Qo’llanilishini Baholash
daromadni
Milliy
hisoblash mezoni iqtisoiyotning 
qo’llanilishini
amalda
umumiy
yakka
Bu
ko’rsatib
beradi.
tartibdagi jismoniy shaxslar yoki 
rmalarda
fi
tartibdagi
yakka
bo’lsa,
ko’rinishda
qanday
iqtisodiyotda ham xuddi shunday 
Ishlab
bo’ladi.
ko’rinishda
rma
fi
o’z
chiqaruvchi
daromadlari va xarajatlari oqimini 
odatda har 3 oyda yoki 1 yilda 
Hisoblab
turadi.
hisoblab
chiqilgan 
bilan,
ma’lumotlar
o’zining iqtisodiy imkoniyatlarini 
chamalay oladi. Agar firmaning 
ishlari joyida va olinayotgan foydalar ko’ngildagidek bo’lsa, hisoblab chiqishdan 
6
McConnell, Brue. Economics: principles, problems and policies. 17 
th 
edition. America, New York: McGraw-Hill, 
2008. page 26

---

333 
hosil bo’lgan ma’lumotlar o’sha muvaffaqiyatning sabablarini tushuntirishda qo’l 
keladi. Xarajatlar past bo’ldimi? Mahsulot ko’proq ishlab chiqarildimi? Bozor 
narxi ko’tarildimi yoki pasaydimi? Agar fi rma faoliyati yomon bo’lsa yoki 
ko’rilayotgan foyda miqdori past bo’lsa, hisoblashdagi ma’lumotlarga qarab fi rma 
o’ziga tegishli xulosa chiqarib oladi. Barcha hisoblab chiqilgan ma’lumotlar 
firmaning kejakdagi istiqbolini belgilashga yordam beradi. Milliy daromadni 
hisoblash iqtisodiyotni amalda qo’llaninilishiga o’xshab ketadi. Iqtisodiy Tahlillar 
Byurosi (ITB) AQSh iqtisodiyoti uchun Mahsulot va Milliy Daromad Hisob-
kitoblarini (MMDH) tuzib chiqadi. Bu hisob-kitoblar iqtisodchilar va 
siyosatchilarga quyidagicha holatlarda yordam beradi: 
• 
Ma’lum vaqt mobaynida mahsulot ishlab chiqarish ko’lamini taqqoslash 
orqali iqtisodiyotning holatini baholash. 
• 
Iqtisodiyot borasida uzoq vaqt mobaynida olib borilgan kuzatuvlarga 
qarab, uni o’shish, pasayish yoki turg’un bo’lib turish holatlarini baholash. 
• 
Iqtisodiyot holatinitakomillashtiradigan va himoya qiladigan tizimini 
ko’rsatib beradi.