Мавзу:“креатив тафаккурли ўспиринларнинг ижтимоий-психологик хусусиятлари”

Шахснинг бошқарув хусуситлари гурруҳига қуйидаги омиллар киради:
Q₃ – ўзини интизомлаш
G – ахлоқ-одобни меъёрлаш
Q₃ (8-10 стенлар) ва G (8-10 стенлар) омилларнинг юқори кўрсаткичлари олдига қўйилган мақсадга етишиш учун ташқи ва ички тўсиқларга қарамасдан ўз кучини жамлашга қобилиятли бўлган шахсларга хосдир. Ўйлаб ва қатъиятли ҳаракат қилади. Тартибли: бошлаган ишини охирига етказади, қиладиган ишларини аниқ режалаштиради, вақтини тақсимлайди. Критик вазиятларда ўзини тута оладиган, эмоцияларини бошқара олади. Ўзига танқидий ёндошувчи. Хулқ атвори гуруҳдагилар ва атрофдагиларнинг талабларига мос равишда бошқарилади. Масъулиятли, мажбурият ҳисси яққол намоён бўлади.
Q₃ (4-7 стенлар) ва G (4-7 стенлар) омилларнинг ўртача қиймати инсоннинг ўзи ўрганган вазиятларда уюшганлигини ва талабчанлигини билдиради. Қўшимча оғирлик пайдо бўлганида хаотик, уюшмаган ҳолда ҳаракат қилади. Умумгуруҳий меъёрлар ва талабларга нисбатан танлаган ҳолда муносабат билдиради. Шахсий аҳамиятга молик вазиятларда виждонлилик, масъулиятлилик хусусиятлари шахсий қизиқишлари билан боғланмаган вазиятларда мажбуриятнинг расмий бажарилиши билан бирга намоён бўлади.
Q₃ (1-3 стен) ва G (1-3 стен) омилларнинг қуйи кўрсаткичлари шундай шахсларга хоски, улар ички ва ташқи тўсиқлар пайдо бўлган вазиятларда ўз мақсадларидан воз кечадилар. Кўпинча тартибсиз ҳаракат қиладилар. Вақтини режалаштириш ва рационал тақсимлашга қодир эмас. Хулқи шахсий, бирдақиқалик истаги ва эҳтиёжлари билан бошқарилади, шунинг учун ҳар доим ҳам рисоладагидек бўлмайди. Ўз имкониятларини ҳар доим ҳам танқидий баҳоламайди. Одоб-аҳлоқ меъёрларига эркин муносабат билдиради.
Р. Кеттелл сўровномасининг иккиламчи омиллари.
Иккиламчи омиллар фақат стенлар ёрдамида ҳисобланади.
1. Хавотирланиш
F1 = [38 + (2 х L + 3 х О + 4 х Q₄) – 2 х С – 2 х Н – 2 х Q₃] : 10,
Бу ерда «38» – меъёрий константа,
L, O, Q₄, C, H, Q₃ – стенлардаги тегишли омилларнинг қийматлари.
2. Экстраверсия
F2 = [2 х А + 3 х Е + 4 х F + 5 х Н – 2 х Q₂ – 11] : 10,
Бу ерда «10» – меъёрий константа,
A, E, F, H, Q₂ – стенлардаги тегишли омилларнинг қийматлари.
3. Эмоционал лабиллик
F3 = [77 + 2 х С + 2 х Е + 2 х F + 2 х N – 4 х А – 6 х I – 2 х М] : 10,
Бу ерда «77» – меъёрий константа,
C, E, F, N, A, I, M – стенлардаги тегишли омилларнинг қийматлари.
4. Доминантлик
F4 = [4 х Е + 3 х М + 4 х Q₁ + 4 х Q₂ – 3 х А – 2 х G] : 10,
Бу ерда E, M, Q₁, Q₂, A, G – стенлардаги тегишли омилларнинг қийматлари.
Стенлар биполяр шкаланинг четки қийматлари 1 ва 10 бал асосида тақсимланади. Мос равишда шкаланинг биринчи ярмида (1 дан 5,5 гача) “-“ белги, иккинчи ярмида (5,5 дан 10 гача) эса “+” белги қўлланилади. Мавжуд кўрсаткичлар асосида 16 омил бўйича “шахс профили” тузилади. Муҳокама қилишда биринчи навбатда энг юқори ва энг паст кўринишларга аҳамият берилади, айниқса, “салбий” қутбларда 1 дан 3 гача бўлган стенларда намоён бўлган ва “ижобий” қутбларрда эса 8 дан 10 гача бўлган стенлар оралиғида жойлашган кўрсаткичларга эътибор берилади.