Mavzu№3: Axborot texnologiyalari dasturiy ta’minoti. Tizimli dasturiy ta’minot, operatsion sistema, servis dasturiy ta’minot, texnik xizmat koʻrsatuvchi dasturlar, instrumental dasturiy ta’minot. Zamonaviy operatsion tizimlar

Tizimli dasturiy ta’minotning vazifalari

Tizimli dasturiy ta’minotning vazifalari

Tizimli utilitalar. Tizimli utilitalar kompyuterning apparat vositalariga, ayniqsa tashuvchilariga, operasion tizimlar va boshqa ilovalarga xizmat qilishga mo‘ljalangan.

Testlash va diagnostika dasturlari. Bu dasturlar kompyuter va har bir uzellarining ishlash imkoniyatlarini tekshirish, mavjud, yuzaga kelgan yoki potensial nosozliklarni aniqlash uchun xizmat qiladi.

Yig‘uvchilarga xizmat qiluvchi dasturlar. Diskli yig‘uvchilar va ularda saqlanadigan axborotlarga xizmat qilishga mo‘ljallangan dasturlar sinfi.

Diagnostika dasturlari disk yig‘uvchilarida joylashtirilgan axborotlarning mantiqiy tarkibidagi nosozliklarni aniqlaydi va bartaraf qiladi.

Defragmentator dasturlari disklarda axborotlarni joylashtirishni shunday tartiblayki, natijada ularga murojaat qilish yoki kirishning maksimal tezligini oshiradi.

§ Operasion tizim va uning ilovalarini sozlovchi dasturlar.

§ Operasion tizim va uning ilovalarini sozlovchi dasturlar.

Operasion tizim funksiyalari

Operasion tizim (OT) – bu kompyuter zahiralarini boshqarish, amaliy dasturlarni yuklash va ularning tashqi qurilmalar, boshqa dasturlar bilan o‘zaro aloqasini amalga oshiruvchi, shuningdek foydalanuvchining kompyuter bilan dialogini ta’minlovchi dasturiy vositalar yig‘indisidir

OT - bu dastur bo‘lib, foydalanuvchi bilan kompyuter o‘rtasida vositachilik funksiyasini bajarishida ikkita maqsad uchun xizmat qiladi: kompyuter resurslarini samarali taqsimlash va foydalanuvchining samarali ishlashi uchun imkoniyat yaratish.

Kompyuterning resurslari deganda, quyidagilar nazarda tutiladi: prosessorning ishlash vaqti; asosiy xotiraning manzilli kengligi; kiritish/chiqarish vositalari; tashqi xotirada saqlanuvchi fayllar.

Ot foydalanuvchining ishini tashkil qilish muhiti bilan birga turli xil dasturlarning bajarilishini va o‘zaro aloqa muhitini belgilaydi.