Мавзу юзасидан назорат саволлари

Мавзу юзасидан назорат саволлари.
1.Ўқувчиларни мусиқа дарсига бўлган қизиқишни ўстириш йўллари.
2.Мусиқа маданияти дарсларида ўқувчиларни ижодий самарадорлигини
ошириш йўллари..
3.Ижодий фаолиятга тайёрлаш усуллари.
4.Ижодий топшириқлар.
Жавоблар.
1. Musiqa madaniy hayotimizda keng o‘rin tutgan, inson shaxsiyatini rivojlantirishda muhim
ahamiyat kasb etadigan san’at turidir. Har bir insonni ma’naviy shakllanishida oilani, maktabni, jamiyatni ahamiyati katta. Chunki insonni insoniylik xususiyatlari jamiyatda tarkib topadi. Yosh avlodni kamolot sari yetaklashda tarbiyani ko‘plab omillari qatori musiqa tarbiyasi
alohida o‘rin tutadi. Musiqa tarbiyasi nafosat tarbiyasining asosiy va murakkab qirralaridan
biri bo‘lib, insonni atrofdagi go‘zal narsalarni to‘g‘ri idrok etishga va qadrlashga o‘rgatadi.
Musiqa inson ruhiyatiga kuchli ta’sir ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘lib, uni nafosat olemiga
olib kirish va axloqiy g‘oyaviy tarbiyalashni muhim vositasidir. Musiqa insonni yuksak did
bilan qurollantiradi va unga ma’naviy ozuqa beradi.
Maktabda musiqa o‘qitishning asosiy maqsadi o‘quvchilarda musiqa madaniyatini shakllantirish ulami zamon talabiga javob bera oladigan barkamol inson qilib voyaga yetkazish.
Maktabda musiqa darslarini o‘qitishning asosiy vazifaiari quyidagtlardan iborat:
- o‘quvchilami musiqa san’atiga bo‘lgan qiziqishi va mehr-muhabbatini oshirish;
- musiqiy faoliyatlar jarayonida o‘quvchilami musiqiy qobiliyatlari musiqiy o‘quvi,
ovozi, diqqat-e’tibori va ijodkorlik his-tuyg‘ularini o‘stirish;
- musiqiy asariami badiiy-g‘oyaviy mazmuni vositasida axloqiy estetik ruhda tarbiyalash;
- musiqa darslarida o‘quvchilami kasb-hunarga yo‘naltirish, mehnatga muhabbat, Vatanga muhabbat, kattalarga hurmat tuyg‘ularini shakllantirish.
2
. 1.0 ‘quvchilarda musiqaga ixlos uyg`otish va ulaming musiqiy qobiliyatlarini ritm tuyg‘usini
o‘stirish musiqiy o‘quv xotira, diqqat va badiiy didni shakllantirish;
2. 0 ‘quvchilarda milliy musiqa merosimizga va u orqali Ona -Vatanga muhabbat hissini
tarbiyalash;
3. 0 ‘quvchilarda badiiy ijodkorlik qobiliyatini o‘stirish.
0 ‘quvchilarda go‘zallikni ko‘ra bilish va hayotta go‘zallik olib kirish qobiliyatini rivojlantirish

0 ‘quvchilaming musiqiy ijodkorligini taassurotini boyitishda, tasavvurlarini kengaytirishda musiqa tinglash faoliyatini ahamiyati katta. Musiqa tinglash darsining boshidan oxirigacha

amalga oshadi, chunki musiqa madaniyati darslarining barcha faoliyat turlari (qo‘shiq kuylash,
musiqiy ritmik harakatlar bajarish, musiqa tinglash) musiqiy tovushlarda vujudga kelgan
ohang vositasida ifodalanadi.
3. Мусиқа санъат сифатида ижтимоий онг формасидир. У кишининг ҳис
туйғуларини ифодаш билан бирга ҳаётни воқийлик ва давр инъекосидир.
Мусиқа дарси жараёнининг асосий омиллари сифатида қуйдагилар мавжуд:
мусиқани эшитиб завқланиш, қўшиқ ижро этиш, мусиқа саводига доир
ҳусусиятларини англаб олиш, рақсга тушиш ва мусиқа остида турли
ҳаракатларни бажариш, чапак ва чолғу асбоблари ижросини мақсадини идрок
этиб боришдан иборат: ижро этиб мусиқага жўр бўлиш, учун белгиланган
мусиқа дарсини юқоридаги мақсадни амалга оширишда энг аввал
ўқувчиларни тинглай олиш маданиятига ўргатиш керак. Мусиқий тарбия
вазифаларини бажариш уни амалга ошириш учун ўқувчиларни тинглашга
ўргатиш керак. Аксарият кўпгина одамлар жиддий мусиқани тинглашмайди
чунки уни тушунишмайди. Тушуниш учун эса тайёргарлик талаб этилади.
Агар тайёргарлик кўрилмаса билим ҳам бўлмайди. Тинглашга ўргатиш қўшиқ
ижро этишдан мураккабдир. (масалан: симфоник мусиқалар, опера ва
бошқалар)
Ўқувчиларни мусиқадаги юксак бадиийлигини таништириш лозим.
Бундай асарлар ўкувчиларни дунёқарашини кенгайтиради ва мусиқий дидини
тарбиялайди. Кўп сонли саводҳон тингловчиларни тарбиялаш учун мусиқа
шайдоларини болалигидан мусиқани тушунишга ва уни севишга ўргатиш
лозимдир. Мусиқани севиш – бу мусиқани доим тинглаш демакдир. Мусиқани
тушуниш – бу ҳис этиш, таҳлил этиш, билиш демакдир.
Аваламбор ўкувчиларни тинч ва бошидан оҳиригача асарни тинглашга
ўргатишимиз керак. Ўқитувчи ўқувчиларга асарни тинглаш жараёнида
нималарга этибор бериш лозимлигини айтиб ўтиш керак. Ўқитувчи тинглаш
давомида раҳбарлик қилиши лозимдир. Энг муҳими тингланаётган асар
ўкувчилар ёшига мос ва эсда қоладиган бўлиши лозимдир.
Ўқитувчи тингланаётган асар мазмуни орқали аҳлоқий эстетик тарбия
бериши лозим.
Мусиқа тинглашга ўргатишда ўқитувчи олдига қўйиладиган вазифалар:
- мусиқа санъатига ҳавас уйғотиш, мусиқа тинглаш ва амалий воситалар
орқали қизиқтириш болаларда мусиқий эхтиёжини кучайтириш, ўқувчиларда
бадиий таасуротларни тўплаб бориш. (савол жавоб, суҳбатлар орқали)