Mavzu: Xesh funksiyalar va ulardan axborot xavfsizligini ta’minlashda foydalanish



Download 469,94 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/9
Sana13.01.2022
Hajmi469,94 Kb.
#357374
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
kiber 1 mustaqil ish

4- bosqich.

 

Ma’lumotni 512 bitlik bloklarga ajratib qayta ishlash.

 

Bu xesh funksiyaning asosiy sikli quyidagic



ha bo‘ladi: for (

= 0; 




< 80; 

t

++){ 


temp 

(





<<< 5) + 

ft

(

b



c



d

) + 

+ W


+ K






d





c







<<< 30; 



a





temp

; }, Bu 

yerda <<< - chapga siklik surish amali. K



lar 16 lik sanoq sistemasida yozilgan quyidagi 

sonlardan iborat: 

 

ft(x, y, z) funksiyalar esa quyidagi ifodalar bilan 



aniqlanadi: 

 

Wt 

lar kengaytirilgan 

ma’lumotning 512 bitlik blokining 32 bitlik qism bloklaridan quyidagi qoida bo‘yicha hosil 

qilinadi: 

 

Asosiy sikl tugagandan keyin 



a



b



c



va 

larning qiymatlari mos ravishda A, B, C, D 

va E registrlardagi qiymatlarga qo‘shiladi hamda shu registrlarga yozib qo‘yiladi va 

kengaytirilgan ma’lumotning keyingi 512 bitlik blokini qayta ishlashga o‘tiladi. 



5- bosqich

. Natija.

 

Ma’lumotning xesh qiymati A, B, C, D va E registrlardagi qiymatlarni 



birlashtirish natijasida hosil qilinadi. 

Xulosa

 

Bugungi jamiyat taraqqiyoti insoniyat tafakkurining maxsuli bo’lgan rivojlangan ilm-fan 



yutuqlariga asoslangan texnika va texnologiyalar bilan bir qatorda, keng ma’noda, 

axborotlarning muhim ahamiyatga egaligi orqali xam belgilanadi. Faoliyat 

maqsadlarining turlicha bo’lishi tabiiy ravishda axborotlardan turli maqsadlarda 

foydalanish asosl

ariga sabab bo’ladi. Shuning uchun bugungi, axborotlarni saqlash va 

uzatish tizimlari bir tomondan takomillashib murakkablashgan va ikkinchi tomondan 

axborotdan foydalanuvchilar uchun keng qulayliklar vujudga kelgan davrda, axborotlarni 

maqsadli boshqarishning qator muhim masalalari kelib chiqadi. Bunday masalalar 

qatoriga katta xajmdagi axborotlarning tez va sifatli uzatish xamda qabul qilish, 

axborotlarni ishonchliligini ta’minlash, axborotlar tizimida axborotlarni begona 

shaxslardan(keng ma’noda) muxofaza qilish kabi ko’plab boshqa masalalar kiradi. 

Yuqoridagi keltirilgan asosli muloxazalardan kelib chiqib, axborotlarni asli xolidan 

o’zgartirilgan xolda, ya’ni shifrlangan xolda, saqlash va uzatish masalalarining muhim 

ekanligiga shubxa yo’qdir. 




Xesh funks

iyalar asosan ma’lumotning butunliligini ta’minlashda ya’ni axborot 

xavfsizligini ta’minlashda keng ko’lamda qo’llaniladi. Shuning uchun ham xesh 

funksiyalarning zamonaviy kriptografiya tutgan o’rni juda muhimdir. 

Foydalanilgan adabiyotlar 

1. 



G’aniev S.K., Karimov M.M., Tashev K.A. Axborot xavfsizligi: Axborot 

kommunikasion tizimlar xavfsizligi 

– T.: ―ALOQAChI, 2008 

2.  Karimov I.M. Axborot xavfsizligi asoslari 

– T.: O’zbekiston Respublikasi IIV 

Akademiyasi, 2013 

3.  Akbarov D.E. Axborot xavfsizligini 

ta’minlashning kriptografik usullari va ularning 

qo’llanilishi – Toshkent: «O’zbekiston markasi» nashriyoti, 2009 

4. 


Шнайер Б. Прикладная криптография. Протоколы, алгоритмы, исходные 

тексты на языке Си = Applied Cryptography. Protocols, Algorithms and Source 

Code in C. 

— М.: Триумф, 2002. — 816 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89392-055-4. 

5. 

Дональд Кнут. Искусство программирования. Том 3. Сортировка и поиск = 



The Art of Computer Programming, vol.3. Sorting and Searching. 

— 2-е 


издание. — М.: «Вильямс», 2007. — С. 824. — ISBN 0-201-89685-0. 

6. 


Кормен, Т., Лейзерсон, Ч., Ривест, Р., Штайн, К. Глава 11. Хеш-таблицы. // 

Алгоритмы: построение и анализ = Introduction to Algorithms / Под ред. И. В. 

Красикова. — 2-е изд. — М.: Вильямс, 2005. — 1296 с. — ISBN 5-8459-0857-

4. 


7. 

Национальный стандарт РФ. «Методы и средства обеспечения 

безопасности. Часть 1. Концепция и модели менеджмента безопасности 

информационных и телекоммуникационных технологий». ГОСТ Р ИСО/МЭК 

13335-1 

— 2006. 


8.  www.wikipedia.org | Jahon ensiklopediyasi. 

9.  www.infosec.uz 



| Axborot xavfsizligini ta’minlash markazi rasmiy web-sayti. 

 

Download 469,94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish