Mavzu: xalqaro valyuta tizimi rivojlanishi va shakllanishi

XALQARO VALYUTA TIZIMI- XALQARO VALYUTA MUNOSABATLARIDA VA DAVLATLARARO BITIMLARDA HUQUQIY JIHATDAN MUSTAHKAMLANGAN VA XALQARO HISOB-KITOBLARNI AMALGA OSHIRISHDA QO`LLANILADIGAN TARTIB QOIDALAR
VALYUTA TIZIMI
Hududiy valyuta tizimi - bu hududiy birlashma a'zolari bo'lmish mamlakatlarning davlatlararo kelishuvlar bilan mustahkamlangan valyuta munosabatlarini tashkil etishning shaklidir. Bunga yaqqol misol sifatida Yevropa valyuta ittifoqini keltirish mumkin.
Jahon valyuta tizimi – bu jahon bozori xo‘jaligi rivojlanishi asosida shakllangan va davlatlararo kelishuvlar bilan mustahkamlangan xalqaro valyuta munosabatlarni tashkil etish shaklidir. Milliy valyuta tizimi hamda ushbu tizimga kiruvchi har bir mamlakat valyuta mexanizmini tashkil etishning davlat-huquqiy shakli jahon valyuta tizimining tashkiliy asosi hisoblanadi.
Milliy valyuta tizimi -mamlakat pul tizimining tarkibiy qismi bo'lib, valyuta munosabatlarining yig’indisi sifatida maydonga chiqmaydi, balki ushbu munosabatlarni faqat qonunchilik aktlari bilan tashkil etilish tartibini belgilaydi. Valyuta munosabatlarini tashkil etishning bunday tartibi birinchi navbatda valyuta tizimi elementlarini belgilashni o'z ichiga oladi
XALQARO VALYUTA TIZIMINING TARKIBIY ELEMENTLARI
1879-1934 YILLAR
OLTIN ANDOZA SIFATIDAGI PUL TIZIMI
1944-1971 YIILAR OLTIN-VALYUTA ANDOZA TIZIMI
1971YILDAN BUGUNGACHA
BOSHQARILADIGAN ,,SUZIB YURUVCHI” VALYUTA TIZIMI

• XALQARO TO`LOV VOSITALARI
• VALYUTA KURSLARINI BELGILASH VA USHLAB TURISH MEXANIZMI
• XALQARO TO`LOVLARNI BALANSLASHTIRISH TARTIBI
• VALYUTANI QAYTARUVCHANLIK SHAROITI
• XALQARO VALYUTA VA OLTIN BOZORLARI TARTIBI
• VALYUTA MUNOSABATLARINI TARTIBGA SOLUVCHI DAVLATLARARO MUASSASALAR TIZIMI

JAHON VALYUTA TIZIMINING RIVOJLANISH BOSQICHLARI
Deviz - bu, xorijiy valyutadagi har qanday to'lov vositasidir. Xorijiy valyuta valyuta bozorida oldi-sotdi ob’yekti bo'ladi, xalqaro hisob-kitoblarda ishlatiladi, banklarda hisob-varaqlarda saqlanadi, ammo ushbu davlat hududida qonuniy hisob-kitob vositasi bo'lib hisoblanmaydi (kuchli inflyatsiya davrlarini hisobga olmagan holda). Mamlakatda kuchli inflyatsiya va inqiroz holatida milliy valyutani nisbatan barqaror bo'lgan xorijiy valyuta siqib chiqaradi, zamonaviy sharoitda bu AQSh dollari va Yevrodir.