Mavzu: Ultrabinafsha nurlar fotoelektron elektrometrning

2.3. To’rt to’rli analizatorni yig’ish shartlari.

Elektronlar analizatori ekran,kollektor va 4-ta sferik to’rlardan tashkil topgan.Ularni sxematik ko’rinishi 2.3-rasmda keltirilgan.Ma’lumki elektronlar energetik spektrlarni o’rganish jarayonida eng yaxshi natijaga erishish uchun to’rlar maxsus talablarni qondirishi kerak.Birinchidan tomozlovchi to’r sifatida uning sirtini to’xtatuvchi maydonning lokal o’zgarishlari ta’siridan xolos etish uchun bir-biridan yaqin masofada joylashgan ikkita to’rdan foydalanish kerak.Ikkinchidan Analizatorning dref to’ri imkoni boricha zich (kichik o’lchamdagi katachadan ) iborat bo’lishi va uning radiusi esa to’r radiusidan ikki marta kichik bo’lishi kerak.Bu esa o’z navbatida to’xtatuvchi maydon sohasiga kirayotgan elektronlarning traektoriyasi o’zgarmasligini ta’minlaydi.Bundan kelib chiqib,hamda mustahkamlik va yuqori yorug’lik intensivligi talablarini hisobga olgan holda sferalar radiuslari T₁=32 , T₂=50 , T₃=52 va T4=60 mm qilib olinadi.Bunda geometrik shaffofligi 80 % bo’lgan moliogen simlardan tayyorlangan kichik katodli to’rlardan foydalaniladi.Kollektor radiusini 65mm qilib olish mumkin.Analizatorni kamera ichidagi adashgan elektronlar va har xil tashqi elektr maydonlaridan saqlash uchun analizator,radiusi 70mm bo’lgan himoya sferasiga ekran kiritilgan.Himoya sferasi kollektor va himoya to’rlari xalqali metal ( zanglamas p’olat ) plastinkaga mahkam qotirilgan.Naqtijada asbobni yig’ishga analizator elektrodlarini markazga yo’naltirishga o’rin qolmaydi.

Analizatorni yig’ishda zanglamaydigan po’latdan tayyorlangan har xil radiusli yarim sferik formulalardan foydalaniladi.To’rlar bu formulalarga qattiq tortildi va maxsus xalqalarga mahkamlandi.Kollektor va ekranlovchi sfera qalinligi 1 mm bo’lgan titan listlardan tayyorlandi.Buning uchun bu listlar doira shaklida qirqib olindi,uning o’rtasidan teshik ochildi.Doira 12 ta o’zaro teng segmentlarga ajratildi va radiusining 2/3 qismigacha markazga qarab qirqildi.Hosil bo’lgan shakl sferik forma yodamida qo’rg’oshin quymasi yuzasiga quyib urila boshlandi.Quyma va sfera orsiga qisma berib titan list yarim sferik shaklga kirdi.Ularga ham xalqalar mustahkamlangan.Ekranlovchi yarim sferikning markaziga tik ravishda diametri 10 mm bo’lgan kollektor mahkamlandi.To’rlar kollektor va ekran bir-biriga izolyatorlar yordamida o’zaro simmetrik qilib mahkamlanadi.