Mavzu: Triggerlar xaqida assosiy tushunchalar, ularning turlari va tasniflanishi

Mustaqil ishi
AB224-GURUH TALABASI ERGASHEV NURJAHON
MAVZU: Triggerlar xaqida assosiy tushunchalar, ularning turlari va tasniflanishi
REJA:
1 TRIGGERLAR haqida asosiy tushuncha
2 Triggerlaning turlari
3 xulosa
Trigger – ikkita barqaror holatga ega boʻlgan xotira elementi boʻlib,
uning oʻzgarishi kirish signallarining ta'siri ostida sodir boʻladi. Mantiqiy
element sifatida trigger ma’lumotlarning bir qismini – mantiqiy nol yoki
mantiqiy birni saqlash uchun mo'ljallangan.
Triggerlar saqlangan ikkilik ma’lumotlarni yozib olish, oʻqish, oʻchirish
va koʻrsatish imkonini beradi. Triggerlar asosida kompyuterlarning odatda
funktsional tugunlari – registrlar, taymerlar va boshqalar quriladi.
Triggerning umumiy sxemasi 2.1-rasmda berilgan. Umuman olganda,
trigger-bu xotira elementini (XE) va kirish mantigʻini tashkil etuvchi
boshqaruv sxemasini (BSx) oʻz ichiga olgan avtomat hisoblanadi. Triggerlar
ikkita chiqishga – toʻgʻri Q va teskari 𝑄̅ ga ega. Axborotni ijobiy kodlashda,
toʻgʻri chiqishdagi Q kuchlanishning yuqori qiymati mantiqiy birning
qiymatini koʻrsatadi, past qiymati esa mantiqiy nol qiymati boʻladi.
Trigger holatidagi oʻzgarish (uning almashinuvi) tashqi signallar va BSx
ning kirishiga yuborilayotgan, triggerning chiqishidagi teskari aloqa
signallari bilan ta’minlanadi. Odatda tashqi signallardek trigger kirishlari
ham lotin harflari bilan belgilanadi.
Triggerlar bir nechta belgilar asosida tasniflanadi:
1. faoliyat mantigʻi bilan:
a. "0" va "1" alohida oʻrnatilishi bilan (RS);
9
b. bitta axborot kirishi bilan (D);
c. hisoblash usuli bilan (T);
d. "0" va "1" holatini alohida oʻrnatish bilan universal (JK);
e. Kombinatsiyali ( RST, RSJK);
f. murakkab kirish mantiq bilan;
2. ma’lumotni yozish usuli (sinxron va asinxron);
3. Takt signaliga reaksiya momentiga qarab (statik va dinamik);