I. Kirish O‘zlashtirma gaplar haqida umumiy tushuncha. II. Asosiy qism

Reja: I. Kirish O‘zlashtirma gaplar haqida umumiy tushuncha. II. Asosiy qism: a) o‘zlashtirma gaplarning grammatik strukturasi haqida; b) k o‘chirma gaplarni o‘zlashtirma gapga aylantirish yo‘llari; d) o ‘zga gapli qurilmalarning badiiy nutq tizimidagi o‘rni; III. Xulosa.

Kirish

Til millatning ulkan boyligi va bebaho mulkidir. Xalqning orzu –istaklar, maqsadlari ifoda etiladigan unsur uning tilidir. Til yashasa millat yashaydi. Bu xususida mashhur jadid nomoyondasi Abdulla Avloniy shunday fikrlarni aytib o‘tadi:‘‘Millatning bu dunyoda borlig‘ini ko‘rsatadig‘an anoyi jahoni tili va adabiyotidir. Milliy tilni yo‘qotmak –millatni yo‘qotmakdir’’. Ana shu milliy tilimizni saqlab qolish maqsadida 1989-yilning 21-oktabrida O‘zbekiston Respu

blikasi Oliy kengashining 11-sessiyasida O‘zbekiston Respublikasining ‘‘Davlat tili haqida’’gi qonuni qabul qabul qilinadi. Bu qonun mustaqilikka erishish arafasida turgan davlatimiz hayotida unitilmas voqea bo‘lib qoldi. 1990-yil 19-fevralda O‘zbekiston Respublikasining Vazirlar kengashining 101-sonli qarori bilan ushbu qonunni amalga oshirish bo‘yicha davlat dasturi tasdiqlandi. Mustaqillik yillarida esa tilga bo‘lgan e’tibor yanada kuchaydi. Chunki aynan til orqali biz yoshlarni ilm olishga, dunyoni anglashimizga imkon berdi. Muhtaram Perizdentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan bildirilgan quyidagi fikrlar o‘rinlidir:

‘‘Farzandlarimizni mustaqil fikrlaydigan zamonaviy bilm va kasb- hunarlarni chuqur egallagan, mustahkam hayotiy pozitsiyaga ega, chinakam vatanparvar insonlar sifatida tarbiyalash biz uchun hamisha dolzarb masala hisoblanadi. Yoshlarimiz uchun yangi imkoniyatlarni ochib berish, uyushmagan yoshlar bilan ishlash, bunda jamoat tashkilotlari ishtirokini yanada kengaytirish kabi masalalarga doimiy e’tibor qaratamiz ¹’’ Til faqat jamiyatda, odamlar orasidagina mavjud. Til jamiyat ko‘zgusidir.