Мавзу: Тизим тушунчаси ва унинг турли таърифлари

Вақт даври	Ахборотдан фойдаланиш концепцияси	Ахборот тизимлари турлари
Фойдаланиш мақсади
1950 - 1960 йй.	Ҳисоб-китоб ҳужжатларининг қоғоздаги оқими	Электромеханика- бухгалтерия машиналарида ҳисоб- китоб ҳужжатларига ишлов бериш ахборот тизимлари	Ҳужжатларга ишлов бериш тезлигини ошириш. Ҳисобларга ишлов бериш ва иш ҳақини ҳисоблаш процедураларини соддалаштириш
1960 - 1970 йй.	Ҳисоботларни тайѐрлашда асосий ѐрдам	Ишлаб чиқариш ахбороти учун бошқарув ахборот тизимлари	Ҳисоботларни тайѐрлаш жараѐнини тезлаштириш
1970 - 1980 йй.	Сотишнинг бошқарув назорати	Қарорлар қабул қилишни қўллаб-қувватлаш тизими. Юқори бошқарув бўғини учун тизимлар	Энг оқилона ечимни танлаб олиш
1980 - 2005 йй.	Ахборот – рақобат- ли устунликни таъминловчи стратегик ресурс	Стратегик ахборот тизимлари. Автоматлаштирилган офислар	Фирманинг омон қолиши ва гуллаб- яшнаши

Дастлабки ахборот тизимлари 50-йилларда пайдо бўлди. Бу йилларда улар ҳисобларга ишлов бериш ва иш ҳақини ҳисоблашга мўлжалланган бўлиб, электромеханик-бухгалтерлик машиналарида амалга оширилар эди. Бу ҳужжатларни қоғозда тайѐрлашга сарфланадиган вақт ва харажатларни бирмунча қисқартиришга олиб келди.
60-йиллар ахборот тизимларига муносабат ўзгарган йиллар бўлди. Улардан олинган ахборот кўплаб параметрлар бўйича даврий ҳисоботлар учун қўлланила бошланди. Бунинг учун ташкилотларга илгари бўлганидек, фақат ҳисоб

рақамларигахизмат кўрсатадиган ва иш ҳақини ҳисоблайдиган эмас, балки кенг мақсадларга мўлжалланган, кўплаб функцияларга хизмат кўрсата оладиган компьютер ускуналари талаб этиларди.

70-йилларнинг боши 80-йилларда ахборот тизимларидан қарорлар қабул қилиш жараѐнини қўллаб-қувватлаш ва тезлаштириш, бошқарув назорат воситаси сифатида кенг фойдаланила бошланди.
80-йилларнинг охирига келиб ахборот тизимларидан фойдаланиш концепцияси яна ўзгаради. Улар ахборотнинг стратегик манбаи бўлиб қолди ва исталган йўналишдаги ташкилотнинг барча даражадаларида фойдаланилди. Бу даврнинг ахборот тизимлари ўз вақтида зарур ахборотни тақдим этиб, ташкилотга ўз фаолиятида муваффақиятга эришиш, янги товарлар яратиш ва хизматлар кўрсатиш, маҳсулотни сотиш учун янги бозорлар топиш, ўзига мос шерикларни таъминлаш, паст нархларда маҳсулот ишлаб чиқаришни ташкил этиш ва кўплаб бошқа соҳаларда ѐрдам беради.